در این مقاله می خواهیم مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر را شناسایی کنیم. لطفا تا انتهای مقاله، ما را همراهی نمایید.
سندروم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome) اختلالی گوارشی است که در دراز مدت می تواند باعث عوارض مداومی گردد. با این که عوارض شدید و جدی ندارد، اما یک بیماری شایع میان افراد است. بسیاری از افرادی که دچار دل دردهای مداوم هستند، نمی دانند که دچار این سندروم شده اند و اطلاعاتی از آن ندارند. با شناخت علت بیماری و اطلاع از راه های کنترل و درمان آن می توان با این بیماری کنار آمد.
جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در مورد مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر با ما در تماس باشید.
در مقاله مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر اطلاعاتی در رابطه با علت ایجاد و درمان و تغذیه سندروم روده تحریک پذیر خدمت شما عزیزان ارائه خواهیم کرد و روش های کنترل آن را نیز ارائه خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.
سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
علت ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر را توضیح دهید.
علائم سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
نحوه تشخیص سندروم روده تحریک پذیر چگونه است؟
نکات خود مراقبتی در سندروم روده تحریک پذیر
چه مواد غذایی برای سندروم روده تحریک پذیر مضر است؟
نکاتی برای تامین آب بدن
تفاوت فیبرهای محلول و غیر محلول را بیان نمایید.
راه های جلوگیری از سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر را نام ببرید.
افزایش بروز سندرم روده تحرکپذیر در صورت ابتلا به آلرژی غذایی
توصیه هایی برای کاهش نفخ و گاز معده
آیا سندرم روده تحریک پذیر به سرطان روده بزرگ منجر می شود؟
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درمان بیماری روده تحریک پذیر چگونه صورت می گیرد؟
روان درمانی در سندروم روده تحریک پذیر چگونه است؟
چه داروهایی برای درمان سندروم روده تحریک پذیر استفاده می شود؟
جمع بندی
قبل از این که به مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر بپردازیم، ابتدا باید ببینیم که سندروم روده تحریک پذیر چیست. این سندروم با نام انگلیسی (IBS) یک بیماری مزمن است که علائم آن به مرور زمان و طی سال ها تغییر می کند.
عوارض این بیماری را بسته به شرایط می توان کاهش داد. این بیماری در زنان شایع تر است و ممکن است در هر سنی رخ دهد. این بیماری جزء بیماری های خطرناک به حساب نمی آید ولی در صورت عدم کنترل و درمان می تواند دردهای شکمی زیادی را برای فرد ایجاد کند.
علت اصلی ایجاد این بیماری به صورت قطعی مشخص نیست ولی طبق نظر دانشمندان، عوامل میکروبی در ایجاد این بیماری موثر است. طبق نظر دانشمندان، میکروب های موجود در گاستروانتریت عفونی، روی سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و موجب آسیب های طولانی مدت به روده می گردد.
علائم این سندروم در افراد مختلف متفاوت می باشد و میزان آن بستگی به قسمت های درگیر شده روده می باشد. ممکن است در برخی از افراد تنها یک قسمت و در برخی دیگر چندین قسمت از روده درگیر این سندروم باشند. برخی از افراد متوجه می شوند که چند ماه این علائم را داشته اند اما بدون توجه، بیماری گسترش یافته و باعث ایجاد مشکلات جدی می شود. این علائم ممکن است با استرس نیز در ارتباط باشد. کسانی که دچار این بیماری هستند، با علائم زیر روبرو می شوند.
این نشانه ها در شکم معمولا در قسمت میانی و رو به پایین احساس می شود و درد آن مانند درد چاقو خوردن یا فرو کردن چیزی در معده دردناک است. فرد بیماری که با این دردها روبرو می شود، ممکن است برای آرام کردن آن مدام در حال حرکت باشد و آرامش خود را از دست بدهد.
این مشکل با گذشت زمان در طول روز بیشتر می شود.
اسهال از علائم شایع این بیماری است اما با این حال بیشتر افراد دچار یبوست می شوند. به دلیل وجود اسپاسم روده، دچار مشکل می گردند و یبوست رخ می دهد.
علائمی که به آن اشاره کردیم، اغلب بعد از غذا بیشتر می شود و ممکن است تا چند روز شدید باشد و بعد از آن فرد بهبود می یابد. علائمی که عنوان کردیم، در افراد مختلف با توجه به میزان بیماری متفاوت می باشد.
پیشنهاد می کنیم از سایر مطالب سایت دکتر کوهدانی دیدن کنید.
در قسمت بعدی مقاله مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر نحوه تشخیص سندروم را بررسی می نماییم. با ما بمانید.
این سندروم زمانی تشخیص داده می شود که تمام احتمالات دیگر برای بیماری ها از بین برود. در نتیجه از بیمار آزمایشاتی گرفته می شود. پس از این که بیمار علائم خود را به پزشک گفت، پزشک برای تشخیص ابتدا سوالاتی را از بیمار می کند. مانند:
همچنین ازافرادی که سابقه خانوادگی بیماری های ریوی، سرطان روده یا بیماری سلیاک را دارند، آزمایش های بیشتری گرفته می شود. در افراد بالای ۶۰ سال، این علائم می تواند خطر ابتلا به سرطان روده باشد که باید خیلی زود تشخیص داده و درمان شروع گردد.
FODMAT اختصاری از مواد غذایی شامل الیگوساکاریدها تخمیر، دی ساکتریدها، مونوساکاریدها و پلی ال می باشد که انواع کربوهیدرات ها و قندها هستند که به خوبی در روده جذب و هضم نمی گردند. غذاهایی که FODMAT دارند، عبارتند از:
طبق نظریات پژوهشگران، برنامه غذایی که این مواد در آن ها محدود شود، در کاهش علائم سندروم روده تحریک پذیر موثر می باشند. اما از آنجا که نمی توان این مواد را به طور کامل از برنامه غذایی حذف نمود، باید گفت که این محدودیت برای همیشه نیست و برای مدت زمانی کوتاه لازم است رعایت شود تا درمان صورت گیرد. این محدودیت باید به مدت ۶ تا ۸ هفته صورت گیرد تا به نتیجه مورد نظر دست یابید.
به صورت کلی الکل ها علائم تمام بیماری ها را تشدید می کنند و سندروم روده تحریک پذیر نیز از این موضوع مستثنی نیست. الکل روی عملکرد سیستم گوارشی تاثیر منفی می گذارد و باعث تحریک روده ها می شود. برخی از نوشیدنی های الکلی با مواد FODMAP ترکیب می شوند که مصرف آن ها علائم سندروم را به شدت تشدید می کنند. برای کاهش علائم این بیماری و به دست آوردن سلامتی خود، از مصرف چنین نوشیدنی هایی بپرهیزید.
غذاهای پر چرب نیز از جمله موارد افزایش علائم سندوم روده تحریک پذیر می باشند. پژوهشگران طبق مطالعات خود دریافتند که کسانی که مشکل روده تحریک پذیر دارند، نسبت به غذاهای چرب حساسیت بالایی دارند. غذاهای پر چرب باعث تغییر تحرک روده می گردد و بر ترشحات هورمون روده تاثیر منفی می گذارد.
تحریک کننده های پر چرب مانند گوشت سرخ شده، چیپس، سوسیس، پیتزا، سیب زمنی سرخ شده و سس های خامه ای باعث حاد شدن علائم سندروم روده می گردند. درنتیجه در برنامه غذایی خود روی چربی های غیر اشباع و چربی های دارای حلقه اشباع نشده تمرکز کنید. مانند: روغن زیتون، آجیل ها، دانه ها و ماهی های پر چرب
کافئین ها می توانند روی هورمون های روده تاثیر منفی بگذارند وهورمون های استرس زا مانند کوتیزوا را افزایش دهند که منجربه ارتباط منفی میان مغز و روده می گردد. پژوهشگران دریافتند که میزان بالای کافئین در بدن باعث تحرک روده می گردد. باید خاطر نشان کرد که کافئین فقط در قهوه وجود ندارد، بلکه بسیاری از نوشابه ها و نوشیدنی های انرژِی زا دارای میزان قابل توجهی کافئین هستند.
طبق تحقیقات و مطالعات صورت گرفته توسط پژوهشگران، مشخص شده است که مصرف غذاهای تند در برخی افراد موجب بروز علائمی شبیه به سندروم روده تحریک پذیر گشته است. در فلفل ترکیبی به نام کپسایسین وجود دارد که مستقیما روی روده تاثیر گذاشته و باعث ایجاد تحرک روده و دردهای شکمی می گردد.
ادویه جات نیز در این دسته از ترکیبات قرار دارند. ادویه هایی مانند سیر و پیاز در غذا باعث تشدید علائم این سندروم می گردند. حذف این ادویه ها ازغذا تا حدود زیادی علائم را کاهش می دهد و در بیشتر موارد، همین تغییرات کوچک است که در درمان اثربخش است.
در برخی از میوه ها و سبزیجات، فیبر غیر محلول وجود دارد که مصرف آن ها سبب تحریک روده می شوند. یک فرد بالغ باید روزانه حدود ۲۲ تا ۳۴ گرم فیبر مصرف نماید. فیبرها به ۲ دسته محلول و غیر محلول دسته بندی می شوند.
کسی که مشکل سندروم روده تحریک پذیر دارد، باید غذاهایی با فیبر محلول را استفاده نماید. پوست میوه هایی مانند سیب، گلابی، توت ، هلو و موز دارای مقادیر زیادی فیبر غیر محلول هستند که نباید مصرف گردد. در صورت مصرف نیز باید پوست آن گرفته شود. به جای این میوه ها بهتر است بیمار از میوه های خشک و برنج قهوه ای استفاده کند.
آزمایش هایی که توسط موسسه بهداشت آمریکا صورت گرفته است، نشان داده که آلرژی های غذایی مانند عدم تحمل گلوتن در بدن، موجب ایجاد و تشدید بیماری سندروم روده تحریک پذیر گردیده است. غلات و هر موادی که درون آن چاودار، گندم و جو داشته باشد، دارای مقادیر زیادی گلوتن است. بیماران سندروم روده تحریک پذیر مشکل عدم تحمل و هضم گلوتن را دارند و ممکن است با مصرف آن، روده آسیب ببیند. در نتیجه حذف یا به حداقل رساندن غلات در کاهش علائم، بسیار موثر است.
در لبنیات مقدار زیادی چربی موجود است که در بیماران دارای سندروم روده تحریک پذیر موجب بروز ورم و درد شکمی می گردد. برای کم کردن علائم این بیماری باید لبنیات کم چرب و بدون چربی استفاده شود. در برخی بیماران عدم تحمل لاکتوز نیز دیده شده است که بهتر است از شیر و پنیر و سویا مصرف نگردد.
لاکتوز قندی است که در شیر و محصولات آن وجود دارد. پزشکان به بیماران سندروم روده تحریک پذیر توصیه می کنند که قبل از مصرف لبنیات، آن ها را تست کنند تا ببینند که کدام یک باعث بروز علائم می گردد تا از مصرف آن پرهیز نمایند. در ماست، باکتری هایی وجود دارد که به هضم لاکتوز در بدن کمک می کند. در نتیجه روده ماست را می تواند تحمل کند و مشکلی پیش نمی آورد.
گوشت قرمز مانند گوشت گاو و بره از میزان چربی بالایی برخوردار هستند. گوشت های کم چربی را مانند گوشت مرغ، بوقلمون و ماهی های آب سرد (مانند سالمون) را جایگزین گوشت های قرمز بکنید.
در بیماری سندروم روده تحریک پذی،ر مصرف نوشیدنی های گازدار و آب های معدنی موجب نفخ و گرفتگی روده می شود. نوشابه های رژیمی نیز حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات هستند که موجب تشدید علائم سندروم می گردند.
مصرف لوبیا باعث نفخ های دردناک و ورم در بیماران سندروم روده تحریک پذیر می شود. لوبیا سرشار از پروتئین است اما دارای کربوهیدراتی به نام گالاکتنس هستند که در سویا و عدس نیز یافت می شود. این کربوهیدرات باعث تشدید علائم می گردند. پس باید از مصرف آن پرهیز شود.
در بخش بعدی نوشتار مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر به تامین آب بدن می پردازیم. همراه شما هستیم.
یک فرد عادی باید در روز۲ لیتر آب مصرف کند. فرد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر علاوه بر مصرف این میزان آب باید مکمل هایی مانند الکترولیت، پتاسیم و سدیم را نیز مصرف نماید. گوارش برای عملکرد بهتر به این مواد مغذی نیاز دارد.
موادی مانند آب گوشت، آب میوه ۱۰۰ درصد طبیعی و آب سبزیجات دارای مقادیری الکترولیت هستند که می توانید مصرف کنید. کم آبی بدن باعث بروز مشکلاتی از جمله احساس خستگی، احساس گرسنگی، خشکی دهان، حالت تهوع، گرفتگی شکم، میگرن و گرفتگی عضلات پایین معده می گردد.
فیبرهای غیر محلول باعث تحریک روده می شوند و علائم بیماری سندروم روده تحریک پذیر را افزایش می دهند. فیبرهای غیر محلول موجب نفخ، دردهای شکمی، اسهال یا یبوست در فرد بیمار می شود. به همین دلیل افرادی که از این بیماری رنج می برند، باید مصرف این نوع مواد را به حداقل برسانند.
در مقابل مصرف فیبرهای محلول برای روده مناسب تر است. زیرا کمتر موجب تحریک روده می گردند. مواد غذایی محلول در هنگام هضم، نوعی ژل را ازخود تولید می کنند که موجب هضم راحت تر می شود. فیبرهای محلول جذب آب و سدیم را از سطح کولون (قسمتی از روده بزرگ) راحت تر می کنند.
بهتر است فیبرهای محلول در هر وعده غذایی مصرف گردد تا فرایند مدفوع را تسهیل کند. میزان فیبرها را در برنامه غذایی باید به تدریج افزایش داد تا روده به آن عادت کند. در روز باید میزان ۲۰ تا ۳۰ گرم فیبر محلول مصرف گردد.
برای بیماری سندروم روده تحریک پذیر، هیچ دلیل شناخته شده ای وجود ندارد. بنابراین نمی توان از بروز آن جلوگیری و پیشگیری کرد. بنابراین اگر فردی با علائم آن روبرو شد، فقط می تواند از شدت پیشرفت آن جلوگیری نماید. برای پیشگیری از شدت بیماری باید به پزشک مراجعه نموده و برنامه غذایی مفید ومناسب با نیاز بدن را دریافت کرد.
در این بخش از مطلب، مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر را به طور کامل بررسی می نماییم.
مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر عبارتند از:
نعناع فلفلی مکملی گیاهی است که در کاهش دردهای شکمی ناشی از سندروم روده تحریک پذیر موثر است ومورد تایید بسیاری از پزشکان قرار گرفته است. نعناع فلفلی با کم کردن میزان اسپاسم های روده و آرام کردن عضلات آن به کم کردن دردها کمک می کند. استفاده بیش از حد نعناع فلفلی سبب تهوع و اسهال و استفراغ می گردد وموجب کاهش ضربان قلب می شود. پس در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کنید.
عصاره برگ کنگر فرنگی روشی جدید برای درمان طبیعی این بیماری می باشد. این گیاه موجب کاهش یبوست و اسهال در فرد بیمار می گردد و حالتی طبیعی را در اجابت مزاج فراهم می کند.
مطالعات زیادی نشان داده است که آب آلوئه ورا در درمان سندروم روده تحریک پذیر موثر است. آلوئه ورا موجب افت قند خون می گردد که بیماران دیابتی در مصرف آن باید محتاط باشند.
ماست حاوی باکتری های فعال مانند اسیدوفیلوس است که در درمان اسهال ناشی از سندروم روده تحریک پذیر، موثر است. ماست بهتر است با معده معده خالی میل شود تا جذب روده گردد.
مصرف روزی یک یا دو فنجان چای نعناع، اسپاسم و درد معده و روده را کاهش می دهد. همچنین استفاده از کپسول نعناع با پوشش روغنی نیز در تسکین این دردها موثر است.این پوشش روغنی باعث می شود تا قرص به روده برسد و در معده نشکند. باید ۳ بار در روز یک کپسول نعناع مصرف شود.
زنجبیل در درمان مشکلات گوارشی از جمله سندروم روده تحریک پذیر موثراست. نصف قاشق چایخوری زنجبیل را در یک لیوان آب به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و پس از آن زنجبیل ها را برداشته و جوشانده و میل نمایید. این جوشانده باید ۴ تا ۶ فنجان در روز مصرف گردد تا اثر بخشی داشته باشد.
یکی دیگر از مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر گوشت های بدون چربی هستند. گوشت های بدون چربی، سرشار از پروتئین هستند که برای بدن بسیار مقوی و ضروری می باشد. پروتئین به راحتی در روده هضم شده و باکتری های روده را برخلاف گوشت های چرب، تخمیرنمی کند و موجب نفخ نیزنمی گردد. بنابراین بیماران دارای سندروم روده تحریک پذیر می توانند به راحتی این مواد غذایی را مصرف نمایند.
• گوشت مرغ
• گوشت بوقلمون
• گوشت گاو
تخم مرغ به دلیل هضم آسان و راحت، گزینه مناسبی برای برنامه غذایی بیماران سندروم روده تحریک پذیر است. تخم مرغ را می توان در هر دو حالت آبپز و عسلی سرو کرد یا حتی به صورت املت در وعده های صبحانه، ناهار و شام میل نمود. برخی افراد ممکن است به سفیده یا زرده تخم مرغ حساسیت داشته باشند و در بدنشان هضم نشود. در این صورت باید با آزمون و خطا مصرف آن را بررسی نمود.
از دیگر مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر ماهی های حاوی امگا ۳ می باشند. اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن به صورت ضد التهاب عمل می کنند. بیمار مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر می تواند با مصرف مواد غذایی دارای امگا ۳، التهابات ناشی از علائم این بیماری را درمان کند. انواع ماهی ها دارای مقادیر زیادی امگا ۳ هستند که در درمان این بیماری نقش موثری دارند. این ماهی ها شامل موارد زیر می شوند:
• سالمون
• کاد سیاه
• شاه ماهی
• خال مخالی
• قزلآلای رنگین کمانی
• ساردین
• قزلآلای وحشی
• ماهی سفید
بسیاری از افرادی که به سندروم رودی تحریک پذیر مبتلا می باشند، از مصرف صیفی جات پرهیز می کنند زیرا تصور می کنند که صیفی جات موجب تشدید علائم بیماری می گردد. اما باید گفت که این تصور اشتباه است و مصرف صیفی جات برای دستگاه گوارش مفید هستند. از این رو در کاهش علائم این سندروم نیز موثر می باشند.
برای درمان این سندروم بهتر است صیفی جاتی را که باعث ایجاد نفخ نمی شوند، به تدریج افزایش دهید تا معده و روده به آن ها عادت کنند. شما باید صیفی جاتی را که در ادامه عنوان کرده ایم، به تدریج در برنامه غذایی خود اضافه کنید. صیفی جات را می توانید بر حسب میل و علاقه خود به صورت خام یا پخته مصرف نمایید.
صیفی جات و مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر:
• فلفل دلمهای
• کلم بروکلی
• هویج
• ذرت
• بادنجان
• رازیانه
• لوبیا سبز
• جعفری
• هویج
• سیب زمینی
• پیازچه
• کدو
• گوجه فرنگی
• شلغم
• کدوی سبز
درکنار صیفی جات و انواع مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر از سبزیجات دارای برگ سبز نیز استفاده نمایید تا دستگاه گوارش از شما سپاسگزاری کند. سبزیجات، سرشار از مواد مغذی می باشند که از تخمیر محتویات روده جلوگیری می کنند.
در نتیجه در درمان بیماری سندروم روده تحریک پذیر موثر می باشند. بهتر است تا جایی که می توانید آن ها را خام مصرف کنید تا خاصیتشان از بین نرود. اگر هم می خواهید به صورت پخته مصرف کنید، بهتر است که سرخ شوند. می توانید سبزیجات را در حالت های اسموتی، آب سبزی یا سالاد مصرف کنید.
• کاهو
• کلم
• خربزه
• کاسنی فرنگی
• کلم پیچ
• زرشک
• اسفناج
• برگ چغندر
میوه ها نیز مانند سبزیجات و صیفی جات دارای مقادیر زیادی مواد مغذی هستند که برای روده و معده بسیار مفیدند. به همین دلیل به درمان سندروم روده تحریک پذیر کمک می کنند. در انتخاب میوه ها باید دقت داشته باشید که میوه هایی را انتخاب کنید که دارای فودمپ پایینی باشند. در مصرف میوه ها در طول مدت درمان نباید زیاده روی کرد زیرا قند بالای موجود در برخی میوه ها کار دستگاه گوارش را مختل می کند.
• آووکادو
• موز
• زغال اخته
• طالبی
• انگور
• هندوانه
• کیوی
• لیمو شیرین
• لیمو ترش
• زیتون
• پرتقال
• پاپایا
• آناناس
• تمشک
• ریواس
• توت فرنگی
• نارنگی
آجیل ها از مهم ترین مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر محسوب می شوند. آجیل ها سرشار از مواد مغذی شامل پروتئین ها، فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که دارای خواص ضد التهابی می باشند. برخی افراد تصور می کنند که مصرف آجیل سبب چاقی می شود. این باور اشتباه است.
باید گفت که خوردن آجیل به عنوان میان وعده مدتی شما را سیر نگه می دارد و به این ترتیب اشتهای کاذب شما را از بین می برد. آجیل ها حاوی چربی های غیر اشباعی می باشند که برای بدن مفید است.
زیرا باعث کاهش کلسترول در بدن می گردد. این چربی های غیر اشباع برای روده نیز مفید است و علائم بیماری سندروم روده تحریک پذیر را کاهش می دهد. کره گرفته شده از آجیل ها مانند کره بادام زمینی نیز خواص آجیل ها را دارند و می توانید از آن ها نیز استفاده نمایید.
در بین دانه ها، دانه هایی مانند دانه چیا و دانه کتان برای درمان سندروم تحریک پذیر موثر می باشند. هر دوی این دانه ها سرشار از فیبر و اسیدهای چرب هستند که برای درمان یبوست نیز موثر عمل می کنند. نحوه مصرف این دانه ها به این صورت است که می توانید از آن ها در سالاد یا بلغور جوی دوسر استفاده نمایید.
دانههای حاوی فودمپ پایین:
• کدو حلوایی
• آفتابگردان
غذاهای تخمیر شده غذاهایی هستند که طی فرایند پخت و پز دارای انواع پروبیوتیک می شوند. پروبیوتیک ها باکتری های مفیدی برای بدن و دستگاه گوارش می باشند که هضم غذا را راحت تر می کنند. این پروبیوتیک ها در موادی مانند مواد زیر موجود می باشند:
• نوشیدنیهای تخمیر شده مانند کفیر یا کومبوجا
• سبزیجات تخمیر شده مثل کلم ترش و کیمچی
• ماست
آبی که به واسطه پختن با استخوان گوشت یا ماهی به دست آید، از زمان های گذشته مورد توجه بشر قرار داشته است. مواد مغذی موجود در استخوان گوشت یا ماهی برای روده و دستگاه گوارش بسیار مفید است. به همین دلیل آب گوشت های خانگی مورد توجه بیماران سندروم روده تحریک پذیر قرار گرفته است.
بر اساس مطالعات و تحقیقات صورت گرفته توسط پژوهشگران، آلرژی غذایی و سلول هایی که باعث ایجاد آلرژیک می شوند، ممکن است باعث ابتلای افرادی به بیماری سندروم روده تحریک پذیر شود. طبق تحقیقات؛ بیماری هایی مانند آسم آلرژیک، اسهال، اختلالات گوارشی، رینیت و اگزما با بیماری سندروم روده تحریک پذیر ارتباط دارند.
طبق گفته متخصص آلرژی پزشکی دانشگاه راش در شیکاگو، مری توبین، در صورتی که بتوان نوع آلرژی را در این بیماران پیدا کرد، درمان اسهال و دردهای شکمی آسان تر خواهد بود. نتایج این مطالعات در نشست علمی سالانه انجمن آلرژی و آسم آمریکا در سال ۲۰۱۵ ارائه گردید.
توبین در یکی از مطالعاتش به بررسی رابطه احتمالی میان رینیت آلرژی با سندروم روده تحریک پذیر پرداخت. دراین مطالعات، ۱۲۲ فرد که مبتلای همزمان به سندروم روده تحریک پذیر و آلرژی، و ۳۲ فرد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر و بدون داشتن آلرژی بودند، شرکت کردند.
افرادی که دارای سندروم و آلرژی به صورت همزمان بودند، بیشتر از دیگران دچار اسهال می شدند. کسانی که دچار سندروم بدون آلرژی بودند، اغلب دچار یبوست می شدند. طبق نتایج به دست آمده، اسهال یکی از علائم بدن در برابر آلرژی غذایی می باشد.
در مطالعات بعدی، ۴۸ نفر شرکت داشتند که سندروم روده تحریک پذیر داشتند و دچار اسهال شده بودند. ۶۵ درصد از آن ها گفتند که بعد از خوردن برخی از مواد غذایی دچار مشکلات گوارشی گشته اند. برخی از مواد غذایی مانند بادام زمینی، دانههای درختی، ماهی، تخم مرغ، شیر، غلات، حبوبات، گوشت، مرغ، میوه، سبزیجات و حبوبات، باعث ایجاد آلرژی های غذایی در فرد می گردد که بیمار باید با تست هایی متوجه این آلرژی بشود و از خوردن آن ماده غذایی پرهیز کند.
امروزه متخصصان گوارش بیشتر گازها و نفخ های معده را از مصرف نوشابه ها و غذاهای گازدار می دانند. در نتیجه از مصرف آن ها خودداری نمایید. در حالت نشسته غذا بخورید و مرتب ورزش کنید تا دچار نفخ معده نگردید. نفخ و تولید گاز در معده و روده دلایل مختلفی دارد مانند: وجود هوا در لوله گوارشی، یبوست، بلعیدن هوا در هنگام حرف زدن، هضم دیر یا عدم هضم برخی از غذاها و وجود بیماری روده تحریک پذیر
اگر زیاد دچار نفخ و ایجاد گاز در معده و روده می شوید، مصرف غذاهایی مانند لوبیا، کلم، تخمه آفتابگردان ، پیاز و نخود را کاهش دهید. ممکن است عامل ایجاد نفخ و گاز معده، سوء هاضمه یا نارسایی لوزالمعده باشد که در این صورت پزشک، مکمل آنزیم های لوزالمعده را برای بیمار تجویز می کند. گاهی اوقات این اختلال به دلیل بروز مشکل در دیواره روده ها به وجود می آید. در نتیجه پزشک برای پیدا کردن علت آن از آندوسکوپی و بیوپسی روده کوچک استفاده می کند و در نهایت درمان را آغاز می کند.
برای جلوگیری از ایجاد نفخ و گاز معده باید غذا را به آهستگی بخورید و بعد از صرف غذا اندکی قدم بزنید تا حرکات روده تحریک شود و گاز در بدن تجمع نیابد. بسیاری از متخصصان توصیه کرده اند به جای مصرف ۳ وعده غذای سنگین در روز، وعده های سبک در ۶ وعده را جایگزین کنید.
سندروم روده تحریک پذیر برخلاف تمام دردهای شکمی و علائم بدی که دارد، باعث آسیب دستگاه گوارش نمی شود و به طورکلی مشکلات دیگری را برای سلامت فرد ایجاد نمی کند. یک تحقیقات گسترده در سال ۲۰۱۰ نشان داد این احتمال وجود ندارد که افراد مبتلا به سندروم نسبت به سایر افراد سالم دارای مشکلات ساختاری روده باشند. همچنین طبق این تحقیقات ثابت شد که افراد مبتلا به این بیماری در معرض خطر پولیپ های سرطانی قرار ندارند.
اگر در شکم خود ناراحتی هایی را احساس کردید یا در عادات مزاجی خود تغییراتی را دیدید، باید به پزشک مراجعه کنید. علائمی که مربوط به سندروم روده تحریک پذیر هستند، می توانند توسط بیماری های دیگری مانند سرطان روده بزرگ ایجاد شده باشند. در صورت بروز هر گونه علائم حادی به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات لازم برای تشخیص انجام شود. در صورت مواجهه با علائمی مانند شکم درد مداوم، خونریزی از رکتوم، استفراغ و کاهش وزن سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
ابتلا به این سندروم، خطر مبتلا شدن به سرطان روده بزرگ را افزایش نمی دهد اما این بدان معنا نیست که لعائم را نادیده بگیرید. برای تشخیص درست بیماری، هر گونه علائم ریز و درشتی یا علائم جدیدی مانند خونریزی از رکتوم یا مدفوع باریک را با جزئیات تمام به پزشک گزارش دهید.
برای برخی از افراد در صورت لزوم غربالگری سرطان روده بزرگ انجام می گیرد وبرای افراد بالای ۵۰ سال، غربالگری کولونوسکوپی آغاز می شود. اگر فردی سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ داشته باشد، غربالگری باید در سنین پایین تر صورت بگیرد.
خوشبختانه اغلب دردهای این سندروم زیاد طول نمی کشد و درمان طولانی مدت و سختی نیز ندارد. در صورت نیاز به درمان با توجه به علائم و دردها، درمان شروع می شود. درمان های زیادی برای این نوع بیماری وجود دارد و فرد باید از مصرف غذاهای محرک دوری کند و یک رژیم و برنامه غذایی مناسب را دنبال کند.
فرد بیمار با داشتن یک برنامه غذایی مناسب که پزشک تجویز کرده، می تواند به طور قابل توجهی علائم بروز این بیماری را کاهش دهد و از پیشرفت آن جلوگیری کند. در ادامه نکات و عملکردهایی را بیان خواهیم نمود تا روند درمان و پیشگیری این بیماری برایتان آسان تر گردد.
باید این نکته را در نظرداشت که هیچ کدام از وعده های غذایی را حذف نکنید و هر ۳ وعده را در برنامه غذایی خود داشته باشید.
داروهایی را که در ادامه عنوان کرده ایم، فقط برخی از مهمترین داروهای سندروم روده تحریک پذیر هستند که باید از مصرف خود سرانه آن ها بپرهیزید و تحت نظر پزشک مصرف نمایید.
گاهی اوقات دردهای حاصل از بیماری سندروم روده تحریک پذیر زیاد است وبرخی افراد از نظر ذهنی نیز دچار مشکل می شوند. در این موارد تمرینات و ورزش های ذهنی مانند یوگا توصیه می شود. همچنین درمان هایی را پزشک انجام می دهد:
درمان از طریق این روش باعث تغییر نحوه پاسخ دادن ذهن به علائم دردهای جسمی می شود.
این روش به بیماران کمک می کند تا تکنیک هایی مانند آرام سازی و نگرش مثبت را در مقابله با شرایط بد جسمی اتخاذ کنند.
ورزش، هم برای روح و هم برای جسم بیمار مفید است. قبل از شروع هر گونه ورزشی باید با پزشک مشورت کنید تا میزان و نوع ورزش مشخص شود.
با توجه به این که در ایجاد سندروم روده تحریک پذیر عوامل روان شناختی نیز موثر هستند، بعد از این که پزشک درمان را برای بیمار آغاز کرد، بیمار ضمن رعایت اصول درمانی ارائه شده از سوی پزشک باید حتما به یک روانشناس مراجعه نماید تا توصیه های لازم در زمینه پیشگیری و درمان بیماری های روانی صورت بگیرد.
اضطراب و استرس از عوامل مهم ایجاد و تشدید علائم سندروم روده تحریک پذیر می باشد. در نتیجه اهمیت این مسئله به این صورت است که تاثیر مستقیم در پیشرفت بیماری می گذارد. بیمار در اثر دردهایی که تحمل می کند و ناامیدی که به او دست داده، دچار استرس و اضطراب می گردد.
در نتیجه با وجود درمان هایی که انجام می دهد، پس از مدت کوتاهی مجدد دردهایش شروع می شود. اکثر افراد مبتلا به این سندروم زمانی به روانپزشک مراجعه می کنند که بسیاری از روش های درمان را امتحان کرده و نتیجه نگرفته اند. در این مرحله روند درمان پیچیده تر خواهد شد.
سندروم روده تحریک پذیر بیماری مزمنی است که همه جنبه های زندگی بیمار را مختل کرده و تحت تاثیر خود قرار می دهد. حدود ۷۵ درصد از بیماران حتی بعد از ۵ سال از شروع تشخیص و درمان، علامتدار باقی می مانند و به طور کامل درمان نمی شوند. اما افرادی که به دنبال درمان بیماری های روانی خود مانند استرس و اضطراب می روند، با کاهش علائم این بیماری مواجه می شوند.
در این بخش از مبحث مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر داروهای موثر در این سندروم را بیان می کنیم.
برای درمان و تسکین علائم بیماری های گوارشی، داروهای زیادی وجود دارد. اگر چه برخی از داروها را بدون نسخه پزشک می توانید دریافت کنید اما بهتراست قبل از استفاده با پزشک متخصص مشورت کنید و طبق تجویز او دارو مصرف نمایید تا از بروز عوارض احتمالی پیشگیری شود.
برخی از داروهای جدیدی که امروزه در درمان سندروم روده تحریک پذیر استفاده می شوند:
آنتی اسپاسمودیکها بیشترین داروی تجویزی برای درمان این سندروم است که برای تسکین شکم درد و اسپاسم و اسهال مورد استفاده قرار می گیرد. آنتی اسپاسمودیک ها فقط برای عوارض و علائم این سندروم به کار می روند و مختص درمان آن نمی باشند. اسپاسمودیک ها باید ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از غذا مصرف گردند تا به خوبی جذب بدن شوند.
چند نمونه از آنتی اسپاسمودیک ها:
امروزه بسیاری از شرکت های داروسازی سعی کرده اند داروهایی را مختص بیماران سندروم روده تحریک پذیر تولید کنند تا علائم آن را در فرد کاهش دهند. این داروها روی گیرنده هایی در داخل روده بزرگ اثر می گذارند تا علائم سندروم را بهبود دهند.
بیشتر بیماران تصورمی کنند آنتی بیوتیک ها تنها برای علائم این بیماری اثر بخش است، اما باید گفت که مصرف آنتی بیوتیک ها در درمان نیز موثر می باشد. آنتی بیوتیک ها بعد از مصرف در معده جذب نمی شوند، بلکه باکتری های موجود در روده کوچک و روده بزرگ را مورد هدف قرار می دهند. از بین آنتی بیوتیک ها تنها داروی زیفاکسان برای درمان سندروم روده تحریک پذیر موثر است که از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا تاییدیه گرفته است.
این داروها سیستم عصبی گوارش را تحریک می کنند و در نتیجه باعث کاهش انقباضات شدید و نامنظم در روده بزرگ می شود. این داروها را معمولا به عنوان داروی پیشگیرانه و قبل از شروع علائم تجویز می کنند. از عوارض جانبی این داروها می توان به خشکی چشم و دهان و تاری دید اشاره نمود. دیسیکلومین و هیوسین از جمله این داروها می باشند.
داروهای ضد اسهال مانند لورنورامید در کاهش علائم اسهال موثر می باشد. داروهای ضد اسهال را طبق دوز تجویز شده مصرف نمایید زیرا مصرف زیاد آن باعث بروز مشکلات جدی قلبی می گردد.
شما در حال خواندن پست مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر هستید.
این داروها در درمان اضطراب ناشی از دردها مصرف می شوند. داروهای ضد اضطراب ممکن است عوارض و علائم سندروم روده تحریک پذیر را تشدید کند و برای فرد اعتیاد آور باشد. در نتیجه بهتر است که برای مدت کوتاهی مصرف شوند. از جمله این داروها:
بسیاری از داروهای ضد افسردگی (سه حلقه ای TCAs) دارای اثرات ضد درد در افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر هستند. دوز این داروها معمولا کمتر از میزانی است که در درمان افسردگی استفاده می شود. برخی از پزشکان معتقدند که مصرف این داروها در دوزهای پایین باعث کاهش ادراک درد در فرد بیمار می شود.
ممکن است بیمار با شروع مصرف این داروها احساس خستگی کند که موجب خواب راحت تر بیمار در شب می شود. مصرف این داروها از دوزهای پایین شروع می شود و به تدریج دوزآن افزایش می یابد. البته ممکن است اثرات کامل آن ۳ الی ۴ هفته بعد از مصرف نمایان نشود. مصرف این داروها حرکت دستگاه گوارش را کند می کنند و اسهال را نیز بهبود می بخشد.
زندگی کردن و کنار آمدن با بیماری سندروم روده تحریک پذیر بسیار دشوار است. علائم این بیماری نظیر دردهای شکمی، اسهال و نفخ در زندگی فرد بیمار اختلال ایجاد می کند. اما با داشتن اطلاعاتی می توان این بیماری را درمان و کنترل کرد. تغییر سبک زندگی و شروع یک برنامه غذایی متناسب با این بیماری می تواند بسیار اثربخش باشد.
از اینکه تا انتهای پست مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر با ما همراه بودید متشکریم و امیدواریم از خواندن پست مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر بهره لازم را برده باشید.