در این مقاله به این موضوع می پردازیم که هیپرپرولاکتینمیا چیست . همراه شما هستیم.
جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
افزایش پرولاکتین خون را در اصطلاح پزشکی، هیپرپرولاکتینمیا می گویند که یک بیماری مشترک میان هر دو جنسیت، آقایان و بانوان است. علل مختلفی باعث بروز آن می گردد و به دنبال آن نیز راه های گوناگونی برای درمان وجود دارد. در این مقاله سعی کرده ایم که اطلاعات کافی در این مورد را در اختیارتان قرار دهیم تا در صورت مواجهه با آن، بهترین راه حل را انتخاب نمایید. در این راستا، از نظرات دکتر کوهدانی به عنوان بهترین متخصص تغذیه نیز بهره مند خواهیم شد. با ما بمانید.
پرولاکتین چیست؟
میزان پرولاکتین نرمال در خون
اقدامات لازم پیش از انجام آزمایش پرولاکتین
زمان لازم برای انجام آزمایش پرولاکتین
هیپرپرولاکتینمی یا بالا بودن پرولاکتین خون
راه تشخیص هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
دلایل ابتلا به هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
علائم و نشانه های هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
علائم اختلال در ترشح پرولاکتین در بانوان
علائم اختلال در ترشح پرولاکتین در آقایان
تاثیر برخی داروها در هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
تاثیر سایر بیماری ها در بروز هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
راه های درمان هیپرپرولاکتینمیا چیست ؟
کاهش هیپرپرولاکتینمی با مواد غذایی
درمان هیپرپرولاکتینمی بالا چقدر طول می کشد؟
تاثیرات پرولاکتین بالا روی وزن بدن
کلام آخر
قبل از این که به توضیحات فرایند هیپرپرولاکتینمی بپردازیم، لازم است بدانیم که پرولاکتین چیست ؟
پرولاکتین یکی از انواع هورمونی است که غده هیپوفیز وظیفه تولید آن را در مغز بر عهده دارد. تولید این هورمون سبب رشد و نمو پستانها و تولید شیر بعد از تولد نوزاد در خانم ها می گردد. در خون هر دو جنس مونث و مذکر، شاهد وجود مقدار کمی پرولاکتین هستیم که وظیفه کنترل مقدار آن بر عهده هورمون دوپامین میباشد.
این کنترل میزان در بانوان مشهودتر است، به خصوص زمانی که در دوران بارداری و پس از آن، با بالا رفتن و ماندن میزان این هورمون، می توان فرایند تولید شیر برای نوزاد را داشت. البته در خانم هایی که باردار نیستند، پرولاکتین به تنظیم چرخه قاعدگی و در مردان، بر تولید اسپرم تاثیر میگذارد.
با همه این توضیحات، لازم است بدانید که سطح این هورمون باید در حد تناسب باشد و کمتر یا بیشتر شدن غیر معمول آن نیاز به بررسی و درمان خواهد داشت. با مراجعه به یک پزشک متخصص تغذیه می توانید روند درمان این بیماری را سرعت ببخشید.
دکتر کوهدانی استاد دانشگاه علوم تغذیه و رژیم شناسی، یکی از حرفه ای ترین و با دانش ترین پزشکان در این حوزه هستند که می توانید با مراجعه به ایشان علاوه بر کسب اطلاعات کافی در باره هیپرپرولاکتینمی، از راه های درمان سریع آن نیز مطلع شوید.
شاید برای شما هم این سوال مطرح باشد که مقدار پرولاکتین مناسب در خون باید چه مقدار باشد. در ابتدا لازم است بدانید که مقدار در بانوان و آقایان یکسان نیست.
در خانم های غیر باردار: ۲۳-۴ نانوگرم در هر میلی لیتر
در آقایان: ۱۵-۳ نانوگرم در هر میلی لیتر
خانم های باردار: ۳۸۶-۳۴ نانوگرم در هر میلی لیتر
کودکان: ۲۰-۳ نانوگرم در میلی لیتر
اگر واحد mIU/l باشد: مقادیر بین ۶۰۰-۳۰ طبیعی است.
معمولا در پزشکی برای میزان کمتر پرولاکتین، حساسیت زیادی وجود ندارد اما برای مقدار بالاتر، علاوه بر مراقبت، درمان نیز تجویز می گردد. فاصله زیاد پرولاکتین خون ثبت شده شما در نتیجه آزمایش ها قطعا خطرناک تلقی می گردد و باید در کمترین زمان ممکن مورد درمان قرار گیرد.
همان گونه که ذکر شد، برای بررسی مشکلات مربوط به پرولاکتین می بایست از طریق آزمایش خون اقدام کرد. اما مانند هر آزمایش دیگری نیاز دارید تا نکات مربوط به فرایند انجام آن را بدانید.
شاید برای شما نیز این سوال مطرح باشد که برای درمان هیپرپرولاکتینمی، باید به چه متخصصی برای پیگیری فرایند درمان مراجعه کنیم؟ پیشنهاد ما به شما دکتر فریبا کوهدانی هستند. از جمله افتخارات ایشان در حوزه رژیم درمانی، عضویت در هیئت مدیره انجمن ملی تغذیه ایران و همکاری به عنوان مشاوره تغذیه در بسیاری از شبکه های رادیویی و تلویزیونی می باشد. حتما در صورت نیاز به متخصص تغذیه، به خصوص برای درمان هیپرپرولاکتینمی، به دکتر کوهدانی مراجعه نموده و از مشاوره دکتر کوهدانی نیز بهره ببرید.
در موارد زیر ممکن است پزشک به شرایط شما مشکوک شده و از شما درخواست انجام آزمایش نماید:
زمانی که در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارید.
زمانی که می خواهید باردار شوید اما با وجود تلاش های مکرر، موفق نشده اید.
در مواقعی که مشخص گردد که سطح دوپامین رو به افزایش است.
در مواقعی که هیپوفیز مشکوک به داشتن مشکلات ریز و درشت است.
در مواردی که پزشک به پرولاکتینوما یا تومور هیپوفیز مشکوک می گردد.
در مواردی که قاعدگی های نامنظم دارید و به درمان پاسخ نمی دهد.
پیشنهاد می کنیم از سایر مطالب سایت دکتر کوهدانی دیدن کنید.
هیپرپرولاکتینمی در واقع زمانی صدق می کند که هورمون پرولاکتین در خون یک مرد یا یک زن غیر حامله از حد نرمال فراتر باشد. البته این موضوع را در خانم ها به صورت شایع تر مشاهده می کنیم. از مواردی که این موضوع را تقریبا بدون آزمایش مشخص می کند، قاعدگی های نا منظم است. این مورد بسیار در شرایط بارداری آینده تاثیر گذار خواهد بود و به همین منظور، لازم است که فرد تحت درمان قرار گیرد.
دلیل دیگر اهمیت شناخت و درمان هیپرپرولاکتینمی، این است که بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین، بر دو هورمون مهم استروژن و پروژسترون نیز موثر بوده و آن ها را نیز با اختلال مواجه میگرداند.
شاید برایتان سوال باشد که آیا مردانی با سطح بالای هورمون پرولاکتین نیز دارای علائم هستند؟ در جواب می توان گفت که به استثنای مواردی که فرد متوجه علائم نمی شود، در مواردی دیگر با کاهش ناتوانی جنسی مانند عدم توانایی در نعوظ به هنگام برقراری رابطه جنسی، کاهش میل به رابطه جنسی و عدم توانایی در بارور سازی به دلیل کاهش یا عدم تولید اسپرم، می توان وجود بیماری هیپرپرولاکتینمی را در فرد حدس زد.
حال که تا حدودی با هیپرپرولاکتینمی آشنا شدید، قطعا می خواهید بدانید که چگونه می توان از وجود آن در خودتان اطلاع پیدا کنید. شما با انجام یک آزمایش خون به راحتی می توانید سطح پرولاکتین خونتان را اندازه گیری نمایید. حتما دقت بفرمایید که خوردن غذا یا داشتن استرس می تواند میزان آن را بالا ببرد. به همین دلیل بهترین زمان انجام آن را ناشتا توصیه می کنند.
اگر آزمایش نشاندهنده سطح بالای هورمون پرولاکتین باشد، دکتر کوهدانی مجدد درخواست تکرار خواهد کرد تا اطمینان کامل کسب کند که این بالا بودن به واسطه عوامل محیطی از جمله استرس نبوده باشد. یکی دیگر از فرایندهای پزشکی در این خصوص، معاینه فیزیکی پستان ها برای بررسی ترشح است. در مرحله نهایی نیز ممکن است که پزشک برای بررسی وجود تومور در غده هیپوفیز، درخواست ام آر آی نماید.
با مراجعه به یک پزشک متخصص تغذیه می توانید مناسب ترین گزینه را برای تشخیص هیپرپرولاکتینمی انتخاب کنید. در نظرسنجی که از بین مراجعه کنندگان به متخصصان تغذیه انجام شده است، خانم دکتر فریبا کوهدانی در مرتبه نخست قرار گرفته اند که رضایت بیشماری از ایشان به ثبت رسیده است.
بالا رفتن سطح پرولاکتین در خون می تواند ناشی از عوامل گوناگونی باشد که شایع ترین آن، تشکیل تومور در غده هیپوفیز است. این تومور در بسیاری موارد خوش خیم و غیر سرطانی میباشد و آن را تحت عنوان پرولاکتینوم معرفی می کنند. اگر بخواهیم دلایل هیپرپرولاکتینمیا را دسته بندی کنیم، می توان این گونه بیان کرد:
۱- بروز ضربه یا وجود عفونت به بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس که پیوند دهنده میان سیستم عصبی و غده هیپوفیز می باشد.
۲- وجود کم کاری تیروئید
۳- مصرف داروهای درمان افسردگی، اختلالات روانی و فشار خون
۴- استرس زیاد
۵- انجام ورزش های شدید و غیر اصولی
۶- مصرف گیاهانی از جمله شنبلیله، دانههای رازیانه و شبدر قرمز
۷- مصرف مکرر غذاهای پر کالری و بدون ارزش خوراکی
۸- دارا بودن بیماریهای مزمن کبد و کلیه از جمله سیروز کبدی و نارسایی مزمن کلیه
۹- مسدود کننده های اسید (Tagamet)
۱۰- سندروم پلی کیستیک
۱۱- وجود توده اضافی یا تومور در هیپوفیز
۱۲- تحریکات قفسه سینه که می تواند ناشی از جراحی، بیماری های قفسه سینه مانند زونا و یا حتی لباس نامناسب باشد.
اگر بخواهیم علائم وجود این مورد را در بانوان بررسی کنیم، معمولا بارزترین نشانه، کاهش قاعدگی و ناباروری می باشد. البته در مورد قاعدگی، علاوه بر کاهش می توان شاهد قطع آن نیز بود. به همین دلیل بانوانی که با قاعدگی نامنظم روبرو هستند، باید زیر نظر پزشک مربوطه نسبت به انجام آزمایش خون اقدام کنند.
سطح پرولاکتین در مادرانی که در دوران حاملگی یا شیردهی قرار دارند، افزایش مییابد و این امر طبیعی است. از علائمی که این بانوان تجربه می کنند، از دست دادن یا کاهش میل به رابطه جنسی یا برعکس افزایش میل است. به علاوه درد در پستان ها نیز از مواردی است که با آن روبرو خواهید شد و این امر در نتیجه تاثیرات این هورمون در تغییر بافت پستان است.
از علائمی که مردان با آن مواجه خواهند شد، کاهش میل جنسی یا اختلال در عملکرد آن است. در برخی از مشکلات نعوظ با عدم بارور سازی یا ژنیکوماستی درگیر خواهند شد. در کل، بانوان نسبت به آقایان به دلیل شاخص قاعدگی، زودتر میتوانند علائم این بیماری را مشاهده کنند و در مقابل، تشخیص اختلالات جنسی نیز برای بسیاری از آقایان کار مشکلی است.
اگر بخواهیم علائم کلی را در مورد آقایان و بانوان تفکیک کنیم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
۱- سردردهایی که نمی توان دلیلی برای آن ها پیدا کرد.
۲- بروز مشکلات در بینایی
۳- ترشح مایعاتی شبیه به شیر از پستان ها در حالی که در دوران بارداری و شیردهی نیستید.
۴- خشکی واژن و احساس درد غیر معمول در زمان ارتباط جنسی
۵- افزایش رشد موهای بدن به خصوص در قسمت صورت
۶- افزایش جوش به صورت زیاد و غیر عادی در قسمتهای مختلف بدن
۷- نداشتن قدرت باروری
۸- احساس گرمی یا به اصطلاح گر گرفتگی
۹- بروز قاعدگی نامنظم یا قطع شدن کامل
۱- سردردهای بدون دلیل خاص و مکرر
۲- بروز مشکلات در بینایی
۳- کم شدن میل و توانایی جنسی
۴- مشکل در ایجاد بارور سازی
۵- بروز حساسیت در پستان
پرولاکتین ترشح شده در هیپوفیز اگر بیش از حد نرمال باشد، توسط دوپامین سرکوب می گردد. اگر به دلیل هر نوع بیماری مجبور شوید تا داروهایی مصرف کنید که از اثر گذاری دوپامین در هیپوفیز جلوگیری کند و یا سبب تخلیه دوپامین موجود در مغز گردد، قطعا سبب بالا رفتن پرولاکتین خواهند شد.
معمولا داروهای ضد روان پریشی مانند فنوتیازین، کلرپرومازین و ریسپریدون، برخی داروهای رفع ریفلاکس معده و مری مانند متوکلوپرامید و سایمتیدین، برخی داروهای مخصوص کنترل فشار خون بالا مانند مسدود کننده ی کانال کلسیم و متیل دوپا، برخی داروهای شیمی درمانی، داروهای خواب آور، داروهای استروژنی، داروهای تجویز شده برای درمان زخم مانند آنتاگونیست های اچ ۲، داروهای کاهش درد بر پایه اوپیوم و برخی دیگر، نمونه هایی از این قبیل است.
علاوه بر موارد فوق، برخی داروها نیز روی ترشح پرولاکتین تاثیر مستقیم دارند. به عنوان مثال، داروهای افزایش شیر مادران و داروهای هورمونی که سال هاست مورد مصرف قرار می گیرند. از آنجایی که نمی توان از مصرف برخی داروهای این چنینی اجتناب کرد، حتما باید تحت نظر پزشک صورت گیرد تا مقدار دوز مصرفی روزانه با شرایط بدنی شما هماهنگ باشد.
با مراجعه به دکتر فریبا کوهدانی، قطعا می توانید به راحتی برای درمان هیپرپرولاکتینمی، بهترین راه حل را بیابید. حتی در صورت مصرف دارو، می توانید از مشاوره ایشان برای رفع اختلال دارو با سایر شرایط جسمانی خود بهره مند گردید.
برخی تومورهای ایجاد شده در هیپوفیز یا منطقه اطراف آن میتوانند سبب ایجاد آکرومگالی شوند. در نتیجه آن، جریان دوپامین از مغز دچار اختلال یا انسداد می شود. نارسایی مزمن کلیه، تقسیم ساقه هیپوفیز، بروز سلول های ترشحی، بیماری های مربوط به هیپوتالاموس، کم کاری تیروئید، سرطان ها، سندروم پلی کیستیک، تشنج صرعی و غیر صرعی، بیماری استرس، ماستیت و برخی بیماری های دیگر نیز از مواردی هستند که میتوانند سبب افزایش پرولاکتین در بدن گردند.
برای درمان این مشکل، قطعا نیاز دارید که علتش را جست و جو نمایید. قبل از هر چیز میزان پرولاکتین خونتان را اندازه گیری کنید. اگر این میزان نرمال یا کم بود که مشکلی نیست، اما اگر بالا بود؛ دو حالت دارد، حالت اول این است که از حد نرمال بالاتر است
اما این اختلاف زیاد نیست. حالت دوم نیز این است که تفاوت عدد در جواب آزمایش از حد نرمال، خیلی زیادتر است. در این مورد قطعا باید فرد تحت درمان قرار بگیرد. هدف از درمان بازگشت پرولاکتین به سطح طبیعی، جلوگیری از عوارض آن میباشد.
بسیاری از پزشکان داروهای افزایش دوپامین را تجویز می کنند. دلیل این امر تاثیر دوپامین به عنوان یک انتقال دهنده عصبی، روی ترشح هورمون پرولاکتین است. این نوع داروها علائم هیپرپرولاکتینمی را به طور معمول بهبود می دهند.
برخی پزشکان برای کاهش تاثیر پرولاکتین بالا روی بارداری آقایان و بانوان، تزریق تستوسترون را تجویز می کنند. در نهایت اگر دارو موثر نباشد، جراحی گزینه انتخابی مناسبی خواهد بود. گاهی نه از مصرف دارو و نه از جراحی، نتیجه مناسب حاصل نمیشود. گزینه بعدی پرتو درمانی خواهد بود که برای کوچک کردن تومور مورد استفاده قرار می گیرد.
بهترین گزینه ای که می توانید برای درمان هیپرپرولاکتینمی به آن مراجعه کنید، متخصص تغذیه است. از بین هزاران پزشک متخصص در این حوزه، پیشنهاد ما به شما دکتر فریبا کوهدانی میباشد. با یک جست و جوی ساده می توانید علاوه بر دریافت اطلاع از افتخارات ایشان، میزان رضایت مراجعه کنندگان را نیز مشاهده بفرمایید.
قطعا هدف شما از مراجعه به این مقاله، افزایش آگاهی تان نسبت به هیپرپرولاکتینمی و کشف راه های مناسب کاهش آن است. در ادامه به شما میگوییم که از چه مواد غذایی برای کنترل این مشکل استفاده نمایید.
تعدادی منابع غذایی که در ادامه به شما پیشنهاد می کنیم، برای کاهش هورمون پرولاکتین میتوانند بسیار کارساز و مفید باشند.
روی می تواند فرایند متابولیک بدن را مدیریت نماید و به کاهش سطح پرولاکتین در خون کمک بسیاری کند. مرغ، گوشت قرمز، میگو، صدف، پنیر گودا، لوبیا چیتی، لوبیا سبز، سویا، بادام زمینی، دانه های آفتابگردان از جمله منابع طبیعی روی هستند.
بخشی از تولید دوپامین در بدن ما بر عهده ویتامین B6 است. با افزایش مصرف این ویتامین، می توان سطح پرولاکتین را کاهش داد.
آرد غلات کامل، جوانه گندم، جگر گوساله، دانه آفتابگردان، سبوس، هویج، برنج قهوه ای، سویا، اسفناج، پنیر، عدس، میگو، ماهی قزل آلا، ماهی تن، بوقلمون و مرغ، منبع غنی این ویتامین هستند.
هرگز به صورت خودسرانه میزان این مواد را در رژیم غذایی خود افزایش ندهید. در صورت ابتلا به هیپرپرولاکتینمی، ورود و خروج مصرف مواد غذایی یا حتی میزان آن در رژیم غذایی شما را فقط یک متخصص تغذیه می تواند معین کند. ممکن است با یک انتخاب اشتباه، شرایط خود را وخیم تر نمایید. دکتر کوهدانی به عنوان یکی از بهترین متخصصان تغذیه در حوزه درمان هیپرپرولاکتینمی، سابقه ای درخشان از خود بر جای گذاشته اند. کافیست با مراجعه و کسب مشاوره از ایشان، روند درمان خود را با سرعت بیشتری پیش ببرید.
درمان این مشکل در مرحله اول به خود شما بستگی دارد. این که بتوانید تا حد زیادی بر دلایل فیزیولوژی آن مانند استرس، رژیم نامناسب و خواب ناکافی مدیریت نمایید، بسیار حائز اهمیت است. در مرحله بعد اگه به تجویز پزشک، دارو مصرف می کنید، در مصرف به موقع کوتاهی نکنید.
با توجه به میزان بالا بودن پرولاکتین و بزرگ بودن غده پرولاکتینمیا، درمان، مدت زمان نامشخصی به طول خواهد انجامید. اما بسیاری از بیماران با در نظر گرفتن تغییرات صحیح شرایط زندگیشان، به سرعت به داروها جواب می دهند و در کمترین زمان ممکن، به بهترین نتیجه دست پیدا می کنند.
با توجه به تحقیقاتی که طی سال های زیاد انجام شده، این نتیجه حاصل گشته که بسیاری افراد مبتلا به چاقی که با توجه به انجام رژیم های سخت نیز توانایی کاهش وزن ندارند، سطح زیادی از پرولاکتین در خونشان موجود است.
البته بسیاری از این دسته از افراد نیز به کم کاری تیروئید مبتلا هستند که دلیل محکمی برای افزایش وزن است. هنگامی که در حالت معمول، میزان پرولاکتین خون خانمها یا آقایان افزایش می یابد، اشتهای فرد نیز افزایش یافته و در نتیجه سبب چاقی میشود. با توجه به ارتباطی که بین پرولاکتین بالا و چاقی است، بسیاری از افراد برای درمان هیپرپرولاکتینمی مشتاق و پیگیر هستند.
همان طور که اشاره کردیم، سطح بالای هورمون پرولاکتین در بدن می تواند سبب ناباروری گردد. دلیل این امر نیز فشاری است که این تومورها بر غده هیپوفیز وارد می کنند تا نتواند هورمون های لازم را تولید کند. در واقع هیپوفیز، کم کار می گردد.
این مشکل می تواند هر یک از شرکای جنسی را درگیر کند و در ابتلا، جنسیت ملاک نیست. از تاثیراتی که این بیماری بر روند بارداری بانوان می گذارد، وقفه در تولید هورمون های استروژن و پروژسترون، کارکرد نامنظم تخمدان ها، عدم تولید تخمک و موارد دیگر است.
البته شایان ذکر است که تحت درمان قرار گرفتن بیمار توسط یک متخصص تغذیه می تواند این مشکل را حل کرده و مجددا شرایط باروری را برای فرد مهیا سازد. انتخاب دکتر کوهدانی از جمله مواردی است که شما را در درمان هیپرپرولاکتینمی کمک فراوانی خواهد کرد.
هایپرپرولاکتینوما، بارداری را برای زنان سخت میسازد. در تولید طبیعی هورمونهای استروژن و پروژسترون وقفه ایجاد میکند و باعث میشود که تخمدانها بهطور نامنظم، تخمک آزاد کنند یا به کلی متوقف شوند. درمانهای پرولاکتینوما و سایر داروها به باروری بیشتر زنان کمک میکند. برای درمان باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. همچنین میتوان در مورد برداشتن کامل یا بخشی از تومور هم اقدام کرد.
هیپرپرولاکتینمی نوعی بیماری است که ناشی از افزایش ترشح هورمون پرولاکتین میباشد. زنان به دلیل بروز علائم مشهودتر مانند چرخه نامنظم قاعدگی، زودتر از آقایان متوجه وجود آن می گردند. برخی علائم مانند بروز سردرد و اختلالات بیماری نیز از جمله مواردی است که در هر دو قشر آقا و خانم مشترک است. در مجموع این بیماری نیاز به درمان دارد که زیر نظر پزشک متخصص تغذیه انجام می گیرد. دکتر فریبا کوهدانی، با توجه به نظرات درمان شدگان، از متخصصان مطرح کشور هستند که ما نیز مراجعه به ایشان را به شما پیشنهاد می کنیم.
در این مقاله سعی کردیم تا از عوامل ایجاد بیماری هیپرپرولاکتینمی و راه های درمان آن به طور مختصر و مفید اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار دهیم. امیدواریم که مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
منبع:
cutt.ly