مراجعه به متخصص تغذیه اطفال از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. اگرچه اطفال در شش ماه اول زندگی تنها با خوردن شیر مادر به رشد و تکامل می رسند اما از سن شش ماهگی به بعد آنها علاوه بر شیر مادر به خوردن غذاهای سالم، مناسب و پر انرژی با میزان کم نیاز خواهند داشت.
از نظر پزشکی که در زمینه تغذیه اطفال تخصص دارد تنظیم برنامه غذایی خودسرانه برای شیرخواران به هیچ عنوان توصیه نمی شود. برای اینکه با دکتر تغذیه اطفال بیشتر آشنا شوید
از نظر متخصص تغذیه اطفال مباحث بسیار زیادی در مورد تغذیه سالم وجود دارد که مهمترین موارد را به صورت مختصر و مفید توضیح خواهیم داد.
غذاهای مختلف از مواد مغذی، ویتامین ها و مواد معدنی گوناگونی برخوردار هستند. برای اینکه اطفال انواع مواد معدنی و مورد نیاز را جذب کنند لازم است که برنامه های غذایی متنوعی را مورد استفاده قرار دهند. به طور کلی اطفال باید سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده در طول روز داشته باشند. سعی کنید هر وعده غذایی فرزند خود را به گونه ای تنظیم کنید که دارای پروتئین گوناگون و سبزیجات متنوع باشد.
در صورتی که ارتباط اطفال با غذاها خوب باشد باعث می شود تا همیشه به خوردن غذا علاقه زیادی داشته باشند. به همین جهت اطفال را باید از زمان شروع تغذیه به مصرف مواد غذایی مقوی و مغذی تشویق کنید تا به مرور زمان تمایل آنها به غذا خوردن افزایش پیدا کند.
به هیچ عنوان نباید اطفال به پرخوری عادت کنند. به همین جهت والدین باید به اندازه کافی به فرزند خود غذا بدهند. اگر فرزندتان احساس سیری می کند از غذا دادن اضافی به او خودداری کنید.
در صورتی که اطفال علاقه ای به خوردن موز ندارند بهتر است پس از گذشت چند روز مجددا باید موز به آنها داده شود. با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده تعداد زیادی از مادران پس از اینکه فرزندشان چندین مرتبه از خوردن یک ماده خوراکی خاص امتناع کردند دیگر آن را تهیه نکرده و به او نمی دهند. متخصصان تغذیه اطفال براین باور هستند که مادران حداقل باید شش الی ده بارفرزند خود را با غذایی که دوست ندارند تغذیه کنند. با انجام این کار اطفال بدون شک به خوردن آن غذا ترغیب خواهند شد.
به پزشکی که در زمینه تغذیه، برنامه غذایی و رژیم درمانی از علم و دانش جامعی برخوردار است متخصص تغذیه اطفال گفته می شود. میزان تخصص و تجربه او به اندازه ای می باشد که توانایی تنظیم برنامه هاو رژیم غذایی مخصوص برای اطفال کم وزن یا دارای اضافه وزن و با کمبود تغذیه ای مواجه هستند را دارد.
علاوه براین برای والدین مشخص می کند که کدام نوع محصولات و مواد غذایی را تا چه اندازه در هر یک از وعده های غذایی برای اطفال خود مورد استفاده قرار دهند. در واقع باید گفته شود که حوزه تخصص پزشک تغذیه اطفال با کلیه جنبه های رشد و تکامل اطفال و شرایط جسمی آنها ارتباط داشته و سلامتی اطفال را از دوران خردسالی تا زمان بزرگسالی تضمین خواهد کرد.
دوران طفولیت در طول زندگی هر فرد به عنوان حساس ترین دوران به شمار می آید. به خصوص دو سال اول زندگی که جهت رشد و تکامل مناسب و تامین شدن سلامتی انسان در دوره های دیگر زندگی اصلی ترین و کلیدی ترین دوره می باشد.
به دلیل اینکه در این دوره که رشد به کندی پیش می رود بیماری های شایع و کمبود ریز مغذی ها در تغذیه بچه ها ممکن است در سال های آینده آثار طولانی مدت و جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
سوء تغذیه در دوران بچگی نه تنها بیماری های بسیار زیادی را به وجود می آورد بلکه احتمال مرگ و میر را افزایش داده و همچنین تکامل ذهنی و حرکتی را با تاخیر مواجه خواهد کرد که مشکل عملکرد های ذهنی و جسمی به مدت طولانی سلامت اطفال در دوره نوجوانی و بزرگسالی در معرض خطر قرار می گیرد.
پیشنهاد می کنیم از پست متخصص تغذیه خوب در شرق تهران دیدن کنید.
در نتیجه یکی از وظایف بسیار مهم والدین این است که بر رشد و تکامل اطفال نظارت کرده و با دقت زیادی از آنها مراقبت کنند. اما در برخی از مواقع به وجود آمدن یک سری از مشکلات و مسائل باعث می شود تا پدر و مادر از توانایی لازم برای انجام دادن مسئولیت هایی که بر عهده دارند برخوردار نبوده و در چنین شرایطی به یک متخصص تغذیه اطفال نیاز داشته باشند.
به همین جهت انتخاب بهترین پزشک از شروع نوزادی و خردسالی اطفال به عنوان یکی از موضوعات بااهمیت در زمینه رشد جسمی آنها می باشد که حتما باید مورد توجه قرار گیرد.
معمولا تعداد زیادی از والدین بعد از اینکه دوران شیردهی فرزندشان به پایان رسید در مورد اینکه مواد غذایی مورد نیاز و ضروری را باید دقیقا در چند ماهگی به فرزند خود بدهند هیچ گونه اطلاع خاصی ندارند.
لازم است این نکته را یادآوری کنیم که این مسئله در هر یک از اطفال از نظر ژنتیک و همچنین مشکلات بدنی گوناگونی که دارند متفاوت خواهد بود. در نتیجه مراجعه به متخصص و کارشناس تغذیه اطفال مجرب برای کمک کردن به سلامتی روحی و جسمی فرزندتان ضرورت بسیار زیادی دارد.
یکی از نشانه های کفایت شیر مادر برای تغذیه اطفال این است که بچه ها پس از اینکه شیر مادر را خوردند به مدت دو تا چهار ساعت خیلی راحت می خوابند. علاوه براین اطفال با توجه به منحنی رشد افزایش وزن مناسبی خواهند داشت.
شادابی پوست، هوشیاری و سلامتی اطفال از نظر ظاهری به عنوان علائم دیگر کفایت شیر مادر برای تغذیه بچه ها به شمار می آیند. لازم است والدین این نکته را مورد توجه قرار دهند که شیر مادر در شش ماه اول زندگی اطفال تغذیه آن را کامل کرده و مورد استفاده قرار دادن آب و یا غذای کمکی در تغذیه خردسالان تا این سن ضرورتی ندارد. تنها با تشخیص متخصص تغذیه اطفال و همچنین در صورتی که رشد بچه به اندازه کافی نباشد والدین قادر هستند از شیر خشک و تغذیه کمکی استفاده کنند.
همانطور که در بخش قبلی به این موضوع اشاره کردیم اطفال تا سن شش ماهگی باید شیر مادر تغذیه کنند و به هیچ گونه مواد غذایی و حتی آب نیاز نخواهند داشت. خوردن شیر مادر و مکمل هایی که متخصص تغذیه اطفال از جمله ویتامین آ+د و آهن تجویز می کند برای تغذیه او کافی است.
اما با رشد کردن بچه و پس از شش ماهگی شیر مادر تمام نیازهای تغذیه ای اطفال را برطرف نمی کند. از طرفی دیگر در پایان شش ماهگی بدن بچه ها قادر به ذخیره آهن نیست و دستگاه گوارش آنها برای جذب غذاهای نیمه جامد نیز آماده می باشد.
کامل بودن تغذیه اطفال نیز به عنوان قسمتی از تکامل عمومی بدن به شمار می آید. در صورتی که تغذیه تکمیلی در اطفال زودتر شروع شود ممکن است مشکلات بسیار زیادی را به وجود آورد.
اسهال یکی از این مشکلات محسوب می شود. به دلیل اینکه هنوز دستگاه گوارش نمی تواند مواد غذایی جامد را دریافت کند. علاوه براین میزان حجم معده اطفال زیاد نیست با مورد استفاده قرار دادن غذای تکمیلی در زمان مناسب به اندازه کافی شیر مادر جذب بدن نشده و رشد آنها را به تاخیر می اندازد.
در نتیجه از آنجایی که سیستم ایمنی بدن بچه ها کامل نمی باشد اطفال به حساسیت و آلرژی مبتلا می شوند. همانطور که اگر والدین برای تغذیه تکمیلی زود اقدام کنند فرزند خود را با مشکلاتی مواجه خواهند کرد شروع دیر هنگام آن نیز در توقف و به کندی پیش رفتن رشد کودک تاثیر دارد. همچنین بچه را بد غذا کرده و او را خیلی دیر به خوردن غذاهای جامد عادت می دهد.
در سن هفت ماهگی متخصص تغذیه اطفال توصیه می کند که در هر یک از وعده های اصلی ابتدا شیر مادر و سپس غذای کمکی مورد استفاده قرار گیرد.
به صورت روزانه علاوه بر شیر مادر والدین باید ابتدا به بچه یک وعده غذا بدهند و به تدریج بر تعداد وعده های غذایی افزوده و به سه وعده تقسیم کنند. غلات مانند برنج یکی از بهترین مواد غذایی به شمار می آید که برای آغاز تغذیه اطفال در هفت ماهگی گزینه مناسبی خواهد بود.
به دلیل اینکه به راحتی و آسانی هضم می شود. فرنی یکی دیگر از غذاهایی می باشد که دادن آن به اطفال را می توان در طول روز بین یک تا سه مرتبه شروع کرده و کم کم با توجه به اشتهایی که دارند مقدار آن را بیشتر کرد.
از هفته دوم علاوه بر فرنی دادن شیر برنج و حریره بادام به اطفال امکان پذیر می باشد. این غذاها نیز ابتدا باید به مقدار کم و یک بار در طول روز داده شوند و به مرور زمان با توجه به تمایل و علاقه اطفال مقدار آن افزایش پیدا کند. والدین می توانند تغذیه فرزند خود را با استفاده از فرنی، شیر برنج و حریره بادام به مدت دو هفته دنبال کنند و متناسب با علاقه بچه تا سن یک سالگی و به عنوان یک غذای کمکی به او بدهند.
در این هفته متخصص تغذیه اطفال مصرف کردن انواع سبزیجات از جمله سیب زمینی، هویج، جعفری، گشنیز، لوبیا سبز و غیره در تغذیه اطفال را ضروری می داند. در هفته سوم نه تنها فرنی بلکه باید با مخلوط کردن سبزیجات و برنج سوپ تهیه شود. توصیه می شود سبزیجات را به صورت جداگانه و به مرور زمان به غذای اطفال اضافه کند.
از هفته چهارم والدین قادر هستند مقدار کمی گوشت مرغ، گوسفند و یا گوساله را به سوپ اضافه کنند. لازم است این نکته را مورد توجه قرار دهید که گوشت حتما باید به قطعات کوچکی تقسیم شده و یا از گوشت چرخ کرده استفاده شود تا به طور کامل بپزد.
متخصصان تغذیه اطفال پوره سبزیجات را نیز به عنوان یک غذای مناسب برای اطفال در این سن محسوب می کنند. توصیه می شود در سال اول زندگی از دادن اسفناج و گوجه فرنگی به اطفال خودداری کنید. زیرا دستگاه گوارش آنها نمی تواند این مواد غذایی را هضم کند. همچنین برای اینکه اطفال به راحتی سوپ را بخورند له کردن آن ضروری خواهد بود.
در این ماه تغذیه اطفال نه تنها شامل شیر مادر می باشد بلکه بعد از هر وعده علاوه بر شیر مادر باید غذای کمکی را در چهار وعده به بچه داد. به جز سوپ والدین می توانند زرده تخم مرغ را نیز به عنوان غذای کمکی مورد استفاده قرار دهند. زرده نباید شل و یا سرخ شده باشد.
پس از آب پز کردن تخم مرغ به اندازه یک قاشق چای خوری از زرده تخم مرغ را برداشته و در داخل شیر له کنید و به فرزند خود دهید و کم کم مقدار آن را در طول یک هفته به اندازه یک زرده کامل بیشتر کنید.سپس امکان دادن یک زرده سه روز در هفته به اطفال وجود دارد.
تا زمانی که سن اطفال به یک سالگی نرسیده نباید از سفیده تخم مرغ استفاده کرد. به دلیل اینکه ممکن است باعث بروز حساسیت و آلرژی شود. هنگامی که سن اطفال و همچنین تمایل آنها به خوردن غذا افزایش پیدا می کند باید سوپ و غذاهای دیگری که نرم هستند را به غذاهای سفت تری تبدیل کرد.
به این معنی که غذاهای سفت تر و قابل جویدن را به برنامه غذایی اطفال اضافه کنید تا با انجام این کار عمل جویدن غذا در آنها تقویت شود. از نیمه دوم سن هشت ماهگی توصیه متخصص تغذیه این است که ماست، آب و انواع میوه ها از جمله سیب و هلو به تغذیه اطفال اضافه شود که باید از مقدار اندکی شروع و کم کم آن را افزایش داد. فراموش نکنید که آب میوه ها را در ابتدا باید رقیق کرده و برای آغاز بهتر است در طول روز ۳ قاشق مرباخوری به بچه بدهید.
به مدت یک هفته یک نوع آب میوه خاص را مورد استفاده قرار دهید تا در صورتی که فرزندتان با آن سازگاری نداشت مشخص گردد. از توت فرنگی، گیلاس، آلبالو، خربزه، اسفناج و شیر گاو به دلیل اینکه امکان دارد حساسیت ایجاد کنند استفاده نکنید. همچنین احتمال آلودگی به بوتولیسم با مصرف عسل در این سن وجود خواهد داشت. در هشت ماهگی حبوباتی مانند عدس و ماش را به صورت پوره در داخل سوپ بریزید.
در سن نه ماهگی و ده ماهگی نیز اطفال ابتدا باید شیر مادر را خورده و سپس غذای کمکی را مصرف کنند. به طوری که علاوه بر شیر مادر بدن آنها به چهار یا پنج وعده غذای کمکی نیاز خواهد داشت.
والدین باید این نکته را به خاطر داشته باشند که مصرف غذاهایی که در ماه های قبل به اطفال می دادند را در طول ماه نهم و دهم قطع نکنند. به جز غذاهای نام برده شد می توان انواع کته مانند کته مخلوط شده با سبزیجات، حبوبات، گوشت نرم و یا کته ساده را نیز به اطفال داد.
یکی دیگر از مواد غذایی که در تکامل عمل جویدن تاثیر بسیار زیادی دارد دادن بیسکوییت های ساده به اطفال می باشد. بهتر است در تغذیه اطفال انواع گوناگون حبوبات و جوانه گندم را مورد استفاده قرار دهید.
برای اینکه بدن اطفال با کمبود ویتامین مواجه نشود میوه هایی که سفت هستند را ابتدا پخته و سپس به فرزند خود بدهید. سیب، گلابی، هلو و موز از جمله میوه هایی می باشند که بچه ها به خوردن آنها علاقه بسیار زیادی دارند.
به همین جهت می توانید آنها را رنده کرده و به او بدهید. برای اینکه انرژی مورد نیاز اطفال در طول روز تامین شود خرما بهترین گزینه به شمار می آید اما فراموش نکنید که قبل از دادن این خوراکی به اطفال باید هسته و پوست خرما حتما جدا شود. در صورتی که فرزندتان زیر یک سال سن دارد به هیچ عنوان نباید به غذای او نمک، ادویه، چاشنی و رب گوجه فرنگی اضافه کنید.
از اواخر سن یازده ماهگی اطفال قادر هستند غذاهای دیگری را نیز بخورند. اما باید تا آنجایی که امکان دارد غذاها را به صورت نرم و له کرده و سپس به آنها داده شود. برای مثال می توان گفت اگر غذاهای سفره مانند پلو و برنج را با ماست مخلوط کنید باعث می شود تا بچه ها به راحتی و آسانی غذا را بخورند. اطفال علاوه بر مصرف گوشت چرخ کرده توصیه می شود ماهی نیز به برنامه غذایی آنها اضافه شود.
البته والدین باید تمام استخوان ها و تیغه های آن را درآورده و به فرزند خود بدهند. پس از اینکه اطفال به سن یک سالگی رسیدند قادر هستند یک تخم مرغ را به صورت کامل میل کنند.
در صورتی که اطفال شیر مادر را نمی خورند باید شیر پاستوریزه به آنها داده شود. علاوه براین میوه هایی از جمله گیلاس، آلبالو، مرکبات و سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی و اسفناج که نباید در سال اول زندگی می خوردند در این سن والدین می توانند کم کم به بچه بدهند.
از آنجایی که ذائقه اطفال در سن یک سالگی در حال شکل گرفتن می باشد از اضافه کردن شکر زیاد پرهیز کنید. بعد از سن یک سالگی در هر وعده غذایی ابتدا به اطفال غذای کمکی و سپس شیر مادر را بدهید. بچه ها از یازده ماهگی تا پایان دو سالگی نیاز به خوردن پنج وعده غذا و همچنین شیر مادر دارند.
از نظر متخصص تغذیه اطفال همزمان که تغذیه کمکی آغاز می شود خردسالان به آب بیشتری نیاز خواهند داشت و به دلیل اینکه شیر مادر مایعات مورد نیاز آنها را تامین نمی کند باید مقداری آب سالم مصرف کنند.
البته لازم است این نکته را یادآوری کنیم که اطفال با توجه به عوامل محیطی، شرایط بدنی و نوع تغذیه به آب نیاز دارند. برای مثال در فصول گرم سال یا مناطقی که دارای آب و هوای گرمی می باشند نیاز اطفال به آب افزایش پیدا می کند.
علاوه براین هنگامی که به تب و استفراغ مبتلا می شوند در مقایسه با زمان های دیگر بیشتر آب می نوشند. از طرفی دیگر نوع تغذیه اطفال نیز در میزان نیاز به آب بی تاثیر نخواهد بود. خوردن زیاد غذاهای مایع از جمله سوپ و فرنی باعث می شود تا نیاز بدنشان نسبت به زمانی که غذاهای جامد مانند نان و برنج را مصرف می کنند کمتر باشد.
مهمترین وظایفی که یک متخصص تغذیه اطفال به عهده دارد شامل موارد زیر می شود:
مورد توجه قرار دادن ویژگی های متخصص تغذیه اطفال از اهمیت بسیارزیادی برخوردار می باشد. به همین جهت در این بخش مقاله به مهمترین موارد اشاره می کنیم تا براساس آنها یک پزشک تغذیه خوب را برای فرزند خود انتخاب کنید.
یک پزشک تغذیه اطفال در ارائه برنامه غذایی مناسب برای نوزادان به تخصص کافی رسیده و در دانشگاه پزشکی آموزش های مورد نیاز را به پایان می رساند. تعداد زیادی از متخصصان پس از اینکه دوره ی رزیدنتی تکمیل کردند برای دریافت مدرک تحصیلی خود از هیئت متخصصان تغذیه اطفال اقدام می کنند.
از آنجایی که اطفال از پزشکان ترس دارند به همین جهت باید با بچه ها به خوبی رفتار کرده و هرگز با آنها بداخلاق نباشد. هنگامی که بچه ها به مطب پزشک تغذیه مراجعه می کنند گریه می کنند و پس از مدتی آرام می شوند بنابراین متخصص بدون اینکه عصبانی شود باید به بهترین شکل ممکن به کار خود ادامه داده و برنامه غذایی مناسبی را برای اطفال تنظیم کند.
یکی از مهمترین ویژگی هایی که لازم است متخصصان تغذیه اطفال از آن برخوردار باشند این است که اطلاعات و آگاهی آنها در زمینه علم تغذیه اطفال دقیق و جامع باشد. از آنجایی که همه اطفال شرایط بدنی مشابهی ندارند و نیازهای بدن هر یک از آنها با دیگری تفاوت دارد به همین جهت تخصص پزشکان تغذیه بچه ها بسیار مهم بوده و والدین نباید به پزشکان تغذیه که به اندازه کافی تخصص ندارند مراجعه کنند.
در صورتی که متخصصان تغذیه اطفال محل کار یا مطب خود را به گونه ای طراحی کنند که با روحیات بچه ها تناسب داشته باشد باعث می شود تا هنگام مراجعه به مطب گریه نکنند و همچنین توجه آنها به طراحی دکوراسیون داخلی مطب جلب شود.
داشتن یک ذهن تحلیلی برای متخصص تغذیه اطفال به عنوان یکی از عوامل موفقیت به شمار می آید. پزشک تغذیه باید از والدین در مورد تغذیه فرزندشان سوال بپرسد و به دنبال کشف حقایق و ایده های جدیدی باشد. علاوه براین مطالعات علمی را تفسیر کرده و با استفاده از علم تغذیه راهنمایی های مفیدی را به پدران و مادران ارائه دهد.
همچنین لازم است که متخصص تغذیه این موضوع را درک کند که اطلاعات علمی نوین چگونه تصمیمات آنها را تحت تاثیر قرار می دهد و استدلال را برای نقاط قوت و ضعف در شیوه های رسیدگی به مشکلات مربوط به تغذیه خردسالان مورد استفاده قرار دهد.
برای اینکه تعداد زیادی از پدران و مادران قادر باشند برنامه غذایی فرزند خود را با موفقیت دنبال کنند لازم است که به آنها انگیزه های گوناگونی داده شود. رفتار برخی از پزشکان تغذیه اطفال جدی و خشک می باشد و تنها بر روی مسائل مربوط به تخصص خود تمرکز دارند.
در حالی که بسیاری از متخصصان تغذیه دیگر خوش اخلاق هستند و با والدین مانند یک دوست رفتار می کنند. به طوری که اگر پدران و مادران یک قدم به سمت هدف خود برمی دارند از آنها تعریف خواهند کرد. این دسته از پزشکان میزان پیشرفت اطفال را مورد توجه قرار داده و برای ایجاد انگیزه در والدین تلاش زیادی می کنند. به یاد داشته باشید که متخصصانی که چنین رفتاری را از خود نشان می دهند در زمینه فعالیت شغلی خود موفق تر بوده و همچنین والدین نتایج بهتری دریافت می کنند.
بهترین متخصص تغذیه اطفال به دلیل اینکه در زمینه مشاوره از تجربه بسیار زیادی برخوردار می باشد برای رها کردن پدران و مادران از موانع و مشکلات به وجود آمده در برنامه غذایی اطفال از راه حل های گوناگونی مطلع است. تنها به دو دلیل راهکارهایی که متخصص تغذیه برای فرزند شما درنظر می گیرد هیچ گونه تاثیری نخواهد داشت. یا توصیه های پزشک را به طور دقیق دنبال نمی کنید یا متخصص تغذیه ای که برای بچه خود انتخاب کرده اید تجربه و مهارت کافی را ندارد.
حمایت کردن متخصصان تغذیه اطفال از والدین هنگام برطرف کردن مشکلات مربوط به برنامه غذایی فرزندشان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. او باید برای صحبت با پدران و مادران وقت مناسبی را درنظر بگیرد و از شرایط و نگرانی آنها مطلع شود.
یکی از وظایف اصلی پزشکان تغذیه این است که علت اصلی برنامه غذایی که برای اطفال نتایج موثری به دنبال ندارد را به طور دقیق کشف و شناسایی کرده و بداند که چه عواملی باعث می شود تا اطفال از برنامه غذایی پیروی نکنند.
بدون شک هنگام انجام رژیم غذایی خردسال والدین با مشکلات بسیار زیادی مواجه خواهند شد و ممکن است در طول این راه احساساتی از جمله عصبانیت، ناامیدی، دلسردی و موارد دیگر را تجربه کنند. متخصصان تغذیه اطفال با مهارت و تخصصی که دارند قادر هستند برنامه غذایی بچه ها را به بهترین شکل ممکن مدیریت کرده و برای رها کردن پدران و مادران از سختی ها راهکارهای مناسبی را ارائه دهند.
یکی دیگر از مهمترین ویژگی هایی که پزشک تغذیه اطفال باید داشته باشد انعطاف پذیر بودن او است. برای مثال می توان گفت برخی ازاطفال یک سری از مواد غذایی را نمی خورند و یا به آنها علاقه ندارند.
انعطاف پذیر بودن پزشک تغذیه باعث می شود تا بدون برنامه ریزی مناسب و به صورت یک دفعه ای این غذاها را به عنوان غذاهای اصلی اطفال و وعده های آنها تبدیل نکند. یک متخصص مجرب و کاربلد تغییرات مورد نیاز را آرام آرام و به تدریج در عادات غذایی بچه ها ایجاد می کند.
ممکن است برای والدین این مورد پیش آمده باشد که ساعات طولانی در کلینیک های تغذیه منتظر مانده اند و مشاوره تغذیه اطفال پس از گفت و گو کوتاه مدت یک برگه را بدون مدنظر قرار دادن علاقمندی های فرزندشان به آنها ارائه خواهد داد.
توجه داشته باشید ه تجویز این نوع برنامه غذایی برای اطفال مناسب نخواهد بود. بهترین متخصص تغذیه پزشکی می باشد که برنامه غذایی بچه ها را با توجه به علایق آنها تنظیم کند. در غیر این صورت پدران و مادران در دنبال کردن برنامه غذایی فرزند خود که شامل خوراکی های مفید و مغذی بوده با شکست روبرو می شوند.
از نظر متخصص تغذیه اطفال والدین برای فرزندان خود باید یک غذای کمکی مقوی و مغذی را تهیه کنند. منظور از مقوی این است که موادی به آن افزوده شود که میزان انرژی غذا را افزایش دهد و افزودن پروتئین، ویتامین و املاح به مواد غذایی به معنی مغذی کردن غذا می باشد.
اضافه کردن مواد غذایی به غذای اطفال چه از لحاظ نوع یا مقدار لازم است که به تدریج صورت گیرد. به این صورت که ابتدا والدین از ساده ترین غذا شروع کنند و سپس کم کم ترکیبی از چند نوع مواد غذایی را به فرزند خود بدهند. برای مثال می توان گفت که برای بار اول غلظت مقداری از شیر را بیشتر کرده و بعد به بچه فرنی بدهید.
به دلیل اینکه اگر در ابتدا ترکیبی از چند مواد غذایی مختلف به اطفال داده شود و قادر به تحمل کردن یکی از آنها نباشند والدین متوجه نخواهند شد. پس از آن می توانید سبزیجاتی از جمله جعفری، هویج، لوبیا و کدو را برای تهیه و آماده سازی یک سوپ سالم مورد استفاده قرار دهید.
علاوه بر سوپ مخلوط کردن سبزیجات با پوره سیب زمینی و کره به شکلی نرم امکان پذیر خواهد بود. اکنون وقت آن رسیده که مواد غذایی پیچیده تری مانند گوشت به برنامه غذایی بچه افزوده شود.
از آنجایی که مصرف کردن حتی مقدار اندکی گوشت باعث می شود ارزش غذایی افزایش پیدا کند به همین جهت استفاده کردن از گوشت گوسفند، گوساله، مرغ و ماهی در غذای فرزندتان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. غذای کمکی بچه خود را باید به صورت کم حجم و با کالری مناسب تهیه کنید.
به طوری که بلعیدن و هضم آن برای او راحت و آسان باشد. توجه داشته باشید که رعایت فاصله زمانی میان مواد غذایی گوناگون به مدت سه تا هفت روز ضروری خواهد بود. با توجه به سن اطفال باید غذای کمکی سالم، تازه و بدون آلودگی را در منزل آماده کرد.
یکی از فاکتورهای مهم و اساسی برای سلامت و رشد اطفال تغذیه می باشد. اینکه کدام نوع مواد غذایی برای اطفال در رده های سنی مختلف مناسب یا مضر هستند، چگونه بچه خود را به خوردن غذاهایی که به آنها علاقه ندارند ترغیب کنیم، یا چه مقدار قند، کربوهیدرات، پروتئین، ویتامین و غیره برای میزان غذای اطفال مورد نیاز است و درمان بچه مبتلا به سوء هاضمه بر اثر برنامه غذایی نامناسب مادر در دوران بارداری از جمله مشکلاتی می باشند که حتما باید به آنها با مراجعه به یک متخصص تغذیه اطفال رسیدگی کنیم.
بنابراین توصیه می شود به منظور سلامت و رشد فرزند خود او را تحت نظر بهترین پزشکی که در زمینه تغذیه اطفال تخصص دارد قرار دهید. در غیراین صورت فرزندتان با کمبود ویتامین مواجه شده و به بیماری های مختلفی مبتلا شود.
اگرچه رشد اطفال از نظر قدی برای تعداد زیادی از مادران به عنوان یکی از مهم ترین شاخص ها به شمار می آید اما در بیشتر مواقع بچه به اندازه ای لاغر می باشد که باعث نگرانی پدران و مادران خواهد شد. در چنین شرایطی مراجعه به متخصص تغذیه اطفال که راهکارهای موثری را برای افزایش وزن بچه توصیه می کنند نقش قابل توجهی را ایفا می کند. از توصیه های مهمی که این متخصص برای درمان لاغری اطفال ارائه می دهد می توان موارد زیر را نام برد:
برای آن دسته از اطفال که وزن نرمال ندارند مصرف نوشیدنی هایی از جمله شیرو آب میوه های طبیعی منبع خوبی از انرژی بوده و به بالا بردن وزن آنها کمک زیادی خواهد کرد. در صورتی که اطفال به اضافه وزن نیاز دارند نباید ین نوشیدنی ها را جایگزین غذا کرد.
بهتر است نوشیدنی به همراه غذا و یا به عنوان میان وعده مورد استفاده قرار گیرد. گاهی اوقات اطفال با کمبود وزن بسیار شدیدی مواجه هستند که متخصص تغذیه مصرف نوشیدنی های سالم مانند شیری که دو درصد چربی دارد را به برنامه غذایی آنها اضافه می کند. لازم است این نکته را یادآوری کنیم که استفاده از شیر بدون چربی یا کم چرب باعث می شود کالری به اندازه کافی جذب نگردد.
برای اطفال مبتلا به کاهش وزن باید غذاهایی را مورد استفاده قرار داد که سرشار از کالری و مواد مغذی باشند. به دلیل اینکه این نوع غذاها ذخیره کردن چربی انرژی و مواد مغذی مورد نیاز اطفال را فراهم می کنند. غذاهای سالم غذاهایی هستند که از مواد مغذی و کالری مناسب برخوردار بوده و میزان شکر، چربی اشباع و سدیم آن کم است و غذاهای پرانرژی شامل مواد مغذی از جمله ویتامین ها، املاح معدنی و فیبر می باشند.
به اطفال خود مقدار زیادی میوه، سبزیجات و لبنیات بدهید که سرشار از کالری های مفید و مواد مغذی بوده و در رشد کودک موثر هستند. توت فرنگی، سینه مرغ و درست کردن برنج قهوه ای به همراه شیر کم چرب و عسل از آن دسته غذاهای مقوی به شمار می آیند که اطفال به آنها علاقه زیادی دارند.
فراموش نکنید که غذاهای سالم و پرکالری که به افزایش وزن فرزند شما کمک می کنند حتما باید تحت نظارت و کنترل دقیقی قرار گیرند. برای مثال اطفال نباید هر سه وعده غذایی را ماکارونی مصرف کنند.
به وعده اصلی یا میان وعده اصلی اطفال چیزهایی را اضافه کنید تا میزان کالری که از غذا دریافت می کند افزایش یابد. برای مثال مالیدن کره بادام زمینی بر روی سیب قطعه قطعه شده و یا اضافه کردن پنیر به ساندویچ اطفال به عنوان بهترین و مفیدترین کالری محسوب می شوند.
تعداد زیادی از چاشنی ها مانند کره، مربا، کره بادام زمینی، پنیر خامه ای و غیره کالری دارند و به لیل اینکه غذا را خوش عطر و طعم می کنند اطفال از خوردن آن لذت بیشتری خواهند برد. چاشنی های نام برده شده تمایل اطفال به غذا را بیشتر کرده و باعث می شود آنها به مقدار زیادی کالری جذب کنند.
برای اینکه اطفال به خوردن بیشتر غذا تشویق شوند باید به آنها اجازه دهیم خودشان چاشنی غذا یا سالادشان را انتخاب کنند تا وزن به صورت سالم بالا رود. لازم است این نکته را یادآوری کنیم که مورد استفاده قرار دادن شیوه های ناسالم و متوسل شدن به خوراکی های غیرمفید نه تنها در افزایش وزن اطفال هیچ گونه تاثیری ندارد بلکه ممکن است سلامتی آنها نیز به خطر انداخته شود.
یکی از مزیت های میان وعده ها این است که اطفال در بین وعده های اصلی نیز غذا می خورند و در نتیجه باعث می شود تا روزانه کالری زیادی جذب بدن آنها شود. والدین همیشه باید وعده های اصلی را به صورت منظم به فرزند خود بدهند تا میان آنها و میان وعده ها تداخلی ایجاد نشود.
به هیچ عنوان نباید اجازه دهید یک وعده اصلی غذایی فرزندتان از دست رود. صبحانه یکی از وعده های ضروری برای اطفال می باشد و انرژی مورد نیاز او را برای فعالیت در طول روز فراهم خواهد کرد. از طرفی دیگر به اطفال کمک می کند تا وزن او به شیوه سالم افزایش یابد.
غلات، نان تست، آب میوه طبیعی، کرده بادام زمینی و شیر به منظور تامین کردن انرژی و رساندن مواد مغذی به بدن اطفال منبع مناسبی هستند. اگراطفال حتی پس از خوردن وعده اصلی احساس گرسنگی کردند والدین می توانند به آنها سالاد میوه و آجیل بدهند. سعی کنید این خوراکی ها را برای اطفال به گونه ای تهیه و آماده کنید که به راحتی و آسانی آنها را بلعیده و هضم کنند.
برخی از مشکلات جسمی و روانی اطفال به گونه ای هستند که وزن آنها را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد. در صورتی که قادر نیستید وزن فرزند خود را افزایش دهید و یا احساس می کنید که به بیماری خاصی مبتلا شده بهتر است حتما در مورد این موضوع با متخصص تغذیه اطفال مشورت کنید. متخصص علت کاهش وزن اطفال را تشخیص داده و برای افزایش وزن آنها به والدین بهترین شیوه ها را ارائه خواهد داد.
استرس شدید، غم، اندوه و عدم تمایل به خوردن غذا از جمله اختلالات روحی در بچه ها به شمار می آیند که وزن را با سرعت بسیار بالایی کاهش می دهند. همچنین اختلالات جسمی مانند فیبروز کیستیک و یا نوزادان نارس منجر به کاهش وزن خواهد شد. متخصص تغذیه ابتدا تغذیه و فعالیت هایی که اطفال در طول روز دارند را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده سپس با شناسایی مشکلات برنامه غذایی توصیه های مفیدی را به والدین برای برطرف کردن نقاط ضعف ارائه می دهد.
تصور نکنید که با دادن غذاهای چرب و دارای شکر از جمله چیپس، کیک های غیرخانگی، آب نبات ها و نوشابه می توانید میزان کالری دریافتی فرزند خود را افزایش دهید. ممکن است این خوراکی ها باعث افزایش وزن اطفال شوند اما به دندان ها، سوخت و ساز بدن، رشد عضلات، قلب و مغز آنها صدمات بسیار زیادی را وارد خواهند کرد.
تغذیه در رشد اطفال تاثیر بسیار زیادی دارد و به همین جهت متخصص تفذیه اطفال به والدین توصیه می کند که غذای فرزندشان را حتما با استفاده از مواد مغذی و مقوی تهیه کنند. برای مقوی کردن غذای اطفال که از به وجود آمدن تاخیر در رشد جلوگیری می کند باید موارد زیر را مورد توجه قرار دهید.
در صورتی که بعضی از مواد به غذای اطفال اضافه شود میزان انرژی تغذیه آنها را افزایش نمی دهد اما غذا را سرشار از ویتامین و املاح خواهد شد. ویتامین ها و املاح برای رشد و تامین کردن سلامت اطفال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.
به همین جهت توصیه متخصصان تغذیه به والدین این است که سبزیجات برگ سبز از جمله جعفری، شوید، گشنیز و غیره را برای تهیه و آماده سازی غذای فرزند خود مورد استفاده قرار دهند.
از آنجایی که سبزیجات نارنجی رنگ دارای ویتامین آ می باشند بنابراین برای اینکه نیاز اطفال به این نوع ویتامین تامین گردد باید از سبزیجاتی مانند هویج و کدو در تغذیه آنها استفاده کرد. پودر آجیل ها نیز به عنوان یکی دیگر از مواد خوراکی غنی از املاح، انرژی و پروتئین به شمار می آیند که ستفاده کردن از آنها در غذای اطفال ضروری خواهد بود.
تمام مواد غذایی که دارای پروتئین می باشند باید در برنامه غذایی اطفال قرار داده شوند. به دلیل اینکه پروتئین ها برای رشد آنها ضرورت بسیار زیادی دارد. تا آنجایی که ممکن است باید غذای بچه ها را با استفاده از مقداری گوشت تهیه کرد. پس از سن نه ماهگی نخود، لوبیا، عدس و حبوبات را برای تامین کردن پروتئین مورد نیاز اطفال به غذا اضافه کنید. علاوه براین با مورد استفاده قرار دادن تخم مرغ نیز می توان پروتئین بچه ها را تامین کرد. برای مثال قادر هستید تخم مرغ را رنده کرده و سپس در داخل غذای فرزندتان بریزید.
با اضافه کردن مواد دارای قند و چربی از جمله شکر و روغن باعث می شود تا میزان انرژی که اطفال از غذاها دریافت می کنند تا حد بسیار زیادی افزایش یابد. به یاد داشته باشید که چربی و شکر تنها از انرژی برخوردار بوده و دارای هیچ مواد مغذی دیگری نیستند.
در صورتی که به غذای فرزند خود شکر اضافه کنید ذائقه او به طعم شیرین عادت کرده و در نتیجه علاقه او حتی تا سن بزرگسالی به خوردن غذاهایی که طعم شیرینی دارند ادامه پیدا خواهد کرد.
لازم است این نکته را یادآوری کنیم که نباید به غذاهای اطفال زیر یک سال شکر اضافه شود. زمانی که به غذای بچه روغن اضافه می کنیم نه تنها میزان انرژی غذای او بیشتر می شود بلکه غذا نرم تر شده و به راحتی و آسانی عمل بلعیدن انجام می گیرد. توصیه می شود روغن های گیاهی از جمله زیتون، ذرت، بادام زمینی ، آفتابگردان و غیره را برای تهیه غذاهای اطفال مورد استفاده قرار دهید.
شیر، پنیر و ماست برای سلامتی اطفال ضرورت بسیار زیادی دارند. به دلیل اینکه بهترین منبع پروتئین می باشند و همچنین سرشار از کلسیم، ویتامین A وB12 هستند.
کربوهیدرات ها از جمله مواد غذایی مغذی به شمار می آیند که مورد استفاده قرار دادن آن در هر یک از وعده های غذایی اطفال ضروری است. تا آنجایی که امکان دارد از حبوبات و دانه های سبوس دار در وعده های غذایی فرزند خود استفاده کنید. به دلیل اینکه این مواد غذایی از فیبر و مواد مغذی دیگر برخوردار می باشند و از آنجایی که خیلی دیر آزاد می شوند به همین جهت اطفال در طول روز مدت زمان بیشتری انرژی خواهند داشت.
یکی از وظایف مهمی که پدران و مادران در قبال فرزند خود دارند این است که به طور منظم روند رشد او را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند. در طول روند رشد اطفال مسائلی هستند که والدین قادر نیستند آنها را تجزیه و تحلیل کنند و به یک مشاوره تغذیه نیاز دارند. به همین جهت انتخاب یک متخصص تغذیه اطفال به عنوان مهمترین کارهایی به شمار می آید که پس از تولد نوزاد باید توسط والدین انجام گیرد.
بعد از اینکه نوزاد متولد شد بعضی از مهمترین موارد که روند رشد اطفال را تحت تاثیر قرار می دهد به منظور بررسی و ثبت در پرونده ی اطفال نوشته خواهد شد. بنابراین در صورتی که والدین قصد دارند از روند رشد و تکامل فرزند خود اطلاعات دقیقی داشته باشند توصیه می شود حتما برای تشکیل دادن پرونده نزد یک متخصص تغذیه خوب اقدام کنند.
برای مثال متخصص تغذیه اطفال نوزادان را از همان روزی که متولد می شوند از نظر وضعیت سلامتی و واکسیناسیون مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهند. از طرفی دیگر پدران و مادران به طور دقیق نمی دانند که چه زمانی و چه نوع غذاهایی را باید به بچه بدهند. بنابراین مراجعه به متخصصان تغذیه اطفال ضروری خواهد بود.
به دلایل مختلفی اطفال بیمار می شوند. به همین جهت والدین باید شناخت کامل و جامعی نسبت به نشانه های بیماری های بچه ها داشته باشند و برای درمان بیماری ها به پزشک مراجعه کنند. لازم است این نکته را یادآوری کنیم که متخصص تغذیه اطفال علاوه بر ارائه برنامه غذایی مناسب توانایی تشخیص بیماری هایی که اطفال به آنها مبتلا می شوند را نیز دارد.
نوزادانی که تازه متولد می شوند معمولا از شکم های نرم و باد کرده برخوردار هستند. والدین حتما باید وضعیت شکم نوزادشان را مورد توجه قرار دهند. هنگامی که شکم اطفال در زمان لمس کردن به صورت سفت و باد کرده می باشد احتمال اینکه دچار گاز معده یا یبوست باشد وجود خواهد داشت.
زمانی که اطفال غذا خوردن را آغاز می کنند این مشکل نیز برطرف می شود. در صورتی که اطفال کبودی بیشتری داشته باشند و معده شان ورم کند به این معنی خواهد بود که مشکلات موجود در بدن او جدی هستند که در چنین شرایطی به منظور برطرف کردن مشکلات مراجعه به متخصص تغذیه اطفال ضرورت پیدا می کند.
استفراع از جمله بیماری هایی به شمار می آید که در میان اطفال رواج زیادی دارد. مادران با گرفتن آروغ فرزند خود مانع بالا آوردن غذا خواهند شد. در صورتی که استفراغ اطفال متمایل به رنگ سبز و همچنین ادامه داشته باشد به این معنی است که اطفال دچار مشکل جدی شده است.
تحمل نکردن لاکتوز و شیر مادر به عنوان یکی دیگر از مشکلات شایع به شمار می آید که حتما باید تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد. عفونت و مشکلات گوارشی باعث می شود اطفال به طور مکرر استفراغ کرده و شیر مادر را بالا بیاورند.
هنگامی که جریان شیر مادر زیاد است اطفال در زمان شیر خوردن دچار تنگی نفس شده و سرفه خواهند کرد. اگر اطفال سرفه های شدید داشته باشند و همچنین دهان آنها هنگام غذا خوردن بسته شود به این معنی می باشد که در ریه یا سیستم گوارشی اطفال مشکلی وجود دارد. متخصص تغذیه سرفه مکرر اطفال را با دقت بالایی مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و با علائم سیاه سرفه و مشکلات تنفسی آشنایی کامل دارد.
یک متخصص تغذیه اطفال خوب قبل از اینکه برای اطفال برنامه غذایی تنظیم کند ابتدا از والدین در مورد میزان وزن، قد و بسیاری از موارد دیگر از والدین سوالات مختلفی را می پرسد و در صورتی که لازم باشد یک سری از آزمایشات را نیز تجویز خواهد کرد و پس از اینکه آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد یک برنامه غذایی مناسب را برای اطفال تهیه کرده و به والدین کمک می کند تا در طول درمان با توجه به برنامه پیش روند و هیچ گونه نگرانی بابت وضعیت سلامتی و همچنین رشد و تکامل فرزند خود نداشته باشند.
همانطور که قبلا به این موضوع اشاره کردیم تعداد زیادی از اطفال به خوردن برخی از غذاها تمایل ندارند. شما قادر نیستید فرزند خود را به خوردن غذاهایی که به آنها علاقه ندارند مجبور کنید. اما با این حال غذاهای مقوی و مغذی را در برنامه غذایی فرزند خود مورد استفاده قرار دهید.
وظیفه شما این است که عادات غذایی خوب و سالم را به فرزندتان آموزش دهید و شرایطی را برای او فراهم کنید تا از خوردن غذا لذت ببرد. از مهمترین راهکارهایی که متخصص تغذیه اطفال برای بهبود روند تغذیه اطفال به والدین توصیه می کند شامل موارد زیر می شود:
باه ازای هر یک سال از سن کودک والدین باید به اندازه یک قاشق غذاخوری از هر غذا به فرزندشان بدهند. برای مثال باید گفته شود که اطفال دو ساله باید از هر نوع غذا دو قاشق غذاخوری میل کنند. وعده هایی که حجم زیادی ندارند باعث می شود تا اطفال تمایل بیشتری به خوردن غذا داشته باشند.
همیشه باید غذاهای جدید را در برنامه غذایی فرزند خود قرار دهید. گاهی اوقات امکان دارد یک غذا ۱۰ الی ۱۵ مرتبه به اطفال داده شود تا در نهایت به خوردن آن راضی باشند.
در صورتی که وعده های غذایی شاد و دلپذیر باشند باعث می شود تا اطفال با اشتیاق بیشتری از شما غذا درخواست کنند. هنگام غذا دادن به فرزند خود از پرخاشگری و فریاد زدن خودداری کنید.
والدین باید غذاهای جدید را در کنار غذاهای مورد علاقه فرزندشان قرار دهند. با انجام این کار تمایل اطفال برای امتحان کردن غذاهای جدید افزایش پیدا خواهد کرد.
تعداد زیادی از والدین اصرار دارند که فرزندشان پس از سیر شدن چند قاشق اضافی غذا بخورد. در حالی که مجبور کردن اطفال به خوردن همه غذا در تشخیص سیر شدن اطفال اختلال ایجاد خواهد کرد.
زمانی که به اطفال اجازه داده می شود تا به میل خود از غذا خوردن دست بکشند باعث می شود آنها غذاهای سالم را بهتر تشخیص دهند. متخصص تغذیه اطفال شما را در مورد اینکه چه مقدار غذا را باید در طول روز به فرزندتان بدهید راهنمایی می کند. بنابراین دادن غذای اضافی به اطفال به هیچ عنوان توصیه نمی شود.